در حالی که نزدیک به 6 ماه از آغاز چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر می گذرد و اندکی بیش از 6 ماه دیگر نیز به آغاز دوره چهل و چهارم باقی مانده، دیروز دبیر دوره پیش رو به طور رسمی معرفی شد و منوچهر شاهسواری که سال گذشته نیز این جشنواره را برگزار کرد، بار دیگر این مسئولیت را بر عهده گرفت.

به گزارش خراسان، او دوره 1403 را در حالی دبیری کرد که در نیمه آبان ماه به عنوان دبیر انتخاب شده بود و فقط 3 ماه فرصت داشت و به همین دلیل، عنوان می شد که فرصتی برای تغییر و تحول و برگزاری ایده آل جشنواره نداشته. او حالا 3 ماه زمان بیشتر در اختیار دارد که می تواند با همراهی همکارانش، از اشتباهات دوره گذشته درس بگیرد و رویدادی بهتر برگزار کند

نخستین اشتباه برگزارکنندگان دوره چهل و سوم فجر، ادامه روال پذیرش 22 فیلم در بخش اصلی و 11 فیلم در بخش نگاه نو بود که به پذیرش 33 فیلم در فجر 1403 منجر شد. سنت پذیرش این تعداد فیلم در ادواری آغاز شد که سالانه بیش از 130 فیلم به فجر ارسال می شد، ولی حالا که بسیاری از فیلم سازان در نمایش خانگی مشغول اند و برخی مثل اصغر فرهادی اساساً فیلم نمی سازند، این تعداد به حدود 90 فیلم و بلکه کمتر کاهش یافته.

بنابراین پذیرش 33 فیلم یعنی ورود یک سوم آثار دریافتی به جشنواره و روشن است که این تعداد فیلم با کیفیت قابل قبول، در میان آثار ارسالی نیست. بنابراین اولین اصلاحیه مهم جشنواره، کاهش تعداد آثار بخش مسابقه (مجموع سودای سیمرغ و نگاه نو) به 15 تا 20 اثر است تا جشنواره با آثاری به نسبت باکیفیت تر برگزار شود.

آنچه در پذیرش آثار دوره گذشته رخ داد و بسیاری به ادامه شعار وفاق دولت در عرصه سینما تعبیر کردند، در داوری ها نیز تکرار شد؛ جایی که هیئت داوران چهل و سومین جشنواره فیلم فجر، از 32 فیلم حاضر در بخش مسابقه، (یک اثر از جشنواره کنار رفت) به 14 فیلم جایزه دادند که تقریباً نیمی از کل فیلم ها را شامل می شد! سیاست تقسیم جوایز که در برخی دوره های گذشته هم سابقه داشت، شاید در نگاه اول به رضایت همه و چیزی شبیه به وفاق بینجامد، ولی در نهایت به چیزی جز کاهش اعتبار این رویداد نخواهد رسید. جشنواره ای که برنده سیمرغ بهترین فیلمش، فقط در همان یک رشته مستحق دریافت سیمرغ باشد و برندگان مشترک سیمرغ بهترین فیلم از نگاه ملی اش، همان هایی باشند که توسط داوران از جوایز کنار گذاشته شدند، تنها اعتبار سیمرغ هایش را به تاراج گذاشته است.

در این دوره نقص هایی که در برنامه رأی گیری برای اعطای جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران وجود داشت، حسابی رخ نمود و سروصدای زیادی به راه انداخت؛ زیرا فیلمی این جایزه را به خانه برد که از نظر اغلب تماشاگران، به قدر دیگر آثار محبوب جشنواره، جذاب و تماشاگرپسند نبود. پس از پایان رویداد بود که کنکاش رسانه ها در روند این انتخاب، به نقش تعیین کننده میانگین نمره تماشاگران رسید؛ در حالی که متغیرهای دیگری مثل تعداد تماشاگر، تأثیری در اعطای این جایزه نداشت. اگر منوچهر شاهسواری می خواهد بار دیگر در حضور آثاری چون موسی کلیم ا… (ع) ، خدای جنگ ، زیبا صدایم کن و بچه مردم ، فیلمی مثل پیشمرگ برنده این جایزه نشود، راهی جز اصلاح ساختار اعطای این جایزه ندارد.

سیاست برگزاری قرعه کشی که از دوره سی وششم باب شد و در هیچ جشنواره بین المللی شاخصی سابقه ندارد، راهی برای فرار از اعتراض صاحبان آثار بود که به قیمت خدشه بر شکوه جشنواره انجام شد و تاکنون ادامه داشته. همین سیاست، راه را بر نمایش آثار پرستاره و باکیفیت در روزهای اول و ساعات مناسب بست و به کاهش جلب توجه رسانه ای و طبیعتا تخریب اعتبار فجر انجامید.

دبیر جشنواره ملی فیلم فجر با یک پرسش مهم در چینش برنامه نمایش آثار رویداد روبه روست: آیا محافظه کارانه به سیاست غلط قرعه کشی به عنوان یک میراث برجای مانده از گذشته ادامه می دهد یا جسورانه برنامه نمایش آثار را بر اساس ظرفیت های فیلم و سیاست های جشنواره می چیند؟ شاهسواری کدام راه را انتخاب خواهد کرد؟ تکرار اشتباهات گذشته یا اصلاح آن؟