نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد که در اوج گرما ممکن است ضرر استفاده از پنکه، بیشتر از فایده آن باشد.

به گزارش ایسنابه نقل از نیو اطلس، استفاده از پنکه ممکن است در موج گرما مانند یک راه نجات به نظر برسد و برای افراد مسن ممکن است تا حدودی مفید باشد، اما نه به آن اندازه که به نظر می رسد.

یک مطالعه جدید نشان داده است که اگرچه استفاده از پنکه با سرعت بالا دمای مرکزی بدن را کمی کاهش می دهد و راحتی را در گرمای مرطوب بهبود می بخشد، اما به طور کامل از تجمع گرمای داخلی جلوگیری نمی کند و استفاده از پنکه در شرایط بسیار گرم و خشک، باعث افزایش فشار خون می شود و می تواند ضرر بیشتری نسبت به فایده اش داشته باشد.

محققان دانشگاه سیدنی استرالیا، دانشگاه موناش، دانشگاه آدلاید و موسسه قلب مونترال، تأثیر استفاده از پنکه برقی را در شرایط دمایی مختلف بر روی گروهی متشکل از 58 فرد مسن 60ساله و بالاتر (میانگین سنی 68 سال) بررسی کردند.

در یک کارآزمایی تصادفی متقاطع، 27 شرکت کننده سابقه بیماری عروق کرونر قلب داشتند، در حالی که 31 نفر سابقه این بیماری را نداشتند.

همه شرکت کنندگان تحت چهار نوع مواجهه سه ساعته با گرما با حداقل 72 ساعت فاصله قرار گرفتند. برای گروه اول فقط از پنکه با جریان هوای حدود 4 متر بر ثانیه استفاده شد، برای گروه دوم از روش مرطوب کردن پوست بدون پنکه استفاده شد، برای گروه سوم از مرطوب کردن پوست همراه با وزش باد پنکه و برای گروه چهارم نیز هیچ مداخله ای صورت نگرفت به عنوان گروه شاهد و کنترل استفاده شدند. ضمن اینکه پنکه کمی بیش از یک متر از سوژه ها فاصله داشت.

در جلسات مرطوب کردن پوست، آب گرم روی پوست در معرض دید شرکت کنندگان پاشیده می شد تا عرق کردن شبیه سازی شود و پنکه مورد استفاده یک پنکه پایه دار خانگی با سرعت بالا و استاندارد بود.

شرکت کنندگان در معرض دمای اتاق (38 درجه سانتی گراد) با رطوبت نسبی 60 درصد قرار گرفتند که نشان دهنده شرایط موج گرمای بالای داخل ساختمان است.

محققان دریافتند که استفاده از پنکه به تنهایی، دمای مرکزی بدن شرکت کنندگان را به طور متوسط 0.1 درجه سانتی گراد کاهش می دهد که در مقایسه باعدم استفاده از پنکه یا مرطوب کردن پوست، نشان دهنده برخی مزایای استفاده از پنکه برقی با سرعت بالاست. همچنین افزایش تعریق وجود داشت و افراد گزارش دادند که احساس خنکی و راحتی بیشتری دارند.

جالب توجه است که استفاده از پنکه همراه با مرطوب کردن پوست، دمای مرکزی بدن را تغییر نداد، اگرچه باعث شد افراد در کل احساس راحتی بیشتری داشته باشند.

این پژوهش نشان می دهد که مرطوب کردن پوست، پاسخ های طبیعی تعریق را که گرما را از بدن خارج می کنند، سرکوب می کند.

ضمن اینکه مرطوب کردن پوست به تنهایی هیچ تاثیری در تغییر دمای مرکزی بدن نداشت، حتی اگر افراد گزارش می دادند که کمی راحت تر از زمان قرار گرفتن در معرض گرمای کنترل شده هستند.

با این حال، وقتی پای دما و رطوبت های مختلف در میان آمد، نتایج برعکس شد. با توجه به خطر مشکلات قلبی در افراد مبتلا به بیماری عروق کرونری، تنها 31 شرکت کننده سالم در مطالعه پنکه شرکت کردند (27 نفر باقی مانده فقط تحت شرایط مرطوب کردن پوست یا بدون مرطوب کردن پوست قرار گرفتند.

آنچه محققان دریافتند این بود که در شرایط گرم و خشک با دمای 45 درجه سانتی گراد و 15 درصد رطوبت، استفاده از پنکه به تنهایی در واقع دمای مرکزی بدن را 0.3 درجه سانتی گراد افزایش داد که نشان می دهد استفاده از پنکه در مقایسه باعدم استفاده از پنکه، گرما را به بدن وارد می کند.

ضمن اینکه هیچ یک از آزمایش های مرطوب کردن پوست در خنک کردن شرکت کنندگان معنی دار نبود و افراد همچنین گزارش دادند که در این آزمایش با استفاده از پنکه احساس گرمای بیشتری می کردند که نشان می دهد با افزایش دمای مرکزی بدن، سطح راحتی آن ها منعکس کننده تغییر داخلی است.

به طور کلی، این مطالعه نشان می دهد که نه تنها عدد دما، بلکه میزان آب موجود در هوا نیز تعیین می کند که یک پنکه برقی پرسرعت چقدر در خنک کردن واقعی بدن خوب عمل می کند.

ارتباط بین قرار گرفتن در معرض گرما و بیماری های قلبی-عروقی به خوبی مستند شده است و شواهد زیادی نشان می دهد که چگونه دمای بالاتر می تواند قلب را تحت فشار بیشتری قرار دهد. همچنین نشان داده شده است که خطر مرگ ناشی از مشکلات قلبی با افزایش دما در طول موج گرما سه برابر می شود.

تحقیقات قبلی از دانشگاه سیدنی و موسسه قلب مونترال نشان داده که مداخلات قابل دسترس مانند مرطوب کردن پوست می تواند اثر گرمایش پنکه ها را هنگامی که دما و خشکی هوا منجر به گرم شدن بدن می شود، خنثی کند. با این حال در این مطالعه، کاهش جزیی دمای مرکزی از نظر آماری معنی دار نبود، بنابراین مزایای آن حتی اگر به عنوان راحتی بیشتر درک شود، ناچیز است.

این مطالعه نشان می دهد که یک پنکه ممکن است برای خنثی کردن خطرات سلامتی در طول موج گرما کافی نباشد و برای کسانی که به کولر دسترسی ندارند، مداخلات دیگری مانند پناهگاه های خنک کننده عمومی و هشدارهای دقیق تر در مورد خطر گرما می تواند از سالمندان در طول رویدادهای شدید آب و هوایی محافظت بهتری کند.

این پژوهش در مجله JAMA Network Open منتشر شده است.