محمد پدرام متولد سال 1301 یکی از دیپلمات های رده بالای دوران محمد رضا پهلوی بود که در سال 1364 در مصاحبه با پروژه تاریخ شفاهی هاروارد خاطرات خود را بازگو کرده است. در اینجا بخشی از صحبتهای او را می خوانیم که مربوط به معرفی کابینه سپهبد رزم آرا به مجلس شورای ملی است:

در جریان انتخاب سپهبد رزم آرا به سمت نخست وزیری و معرفی او به مجلس شورای ملی و معرفی کابینه از طرف خود رزم آرا من شخصاً آن جا ناظر این ورود بودم. از قبل دکتر مصدق اعلان کرده بود که یک مارشال با چماق به دستش، عصای مارشالی مقصودشان بود، نمی تواند وارد این مجلس بشود ما اجازه چنین ورودی به او نخواهیم داد. رزم آرا لباس شخصی پوشیده بود من خوب به خاطر دارم که یک کت وشلوار قهوه ای بسیار تروتمیزی تنش کرده بود و کابینه اش هم که آمدند تو ما منتظر بودیم ببینیم چه عکس العملی از جانب جبهه ملی و دکتر مصدق به اصطلاح به منصه بروز می رسد.

رزم آرا دم در وقتی که وارد شد اول یک تعظیم بلند به همه نماینده ها کرد. بعد اجازه خواست. به مجرد این که وارد شد. دکتر مصدق از جایش بلند شد و گفت، مارشال چماق به دست برو بیرون، برو بیرون. یک همچین اصطلاحی بود که حالا ثبتش را باید دید تو جلسه مجلس. شروع کردند به پرخاش کردن و بعد آمد و رزم آرا دوباره یک تعظیمی کرد و خیلی همان لبخندی داشت همیشه رزم آرا لبخند بزرگی هم می زد. با همان لبخندش و هی تعظیم کرد و سرش را تکان داد و نشست با اجازه. سردار فاخر ریاست مجلس هم که خوب از طرف جناح دربار موظف بود که رزم آرا را تحمیل کند. خواست مجلس را اداره کند آقا بنشینید، شلوغ نکنید.

رزم آرا اجازه خواست که برود کابینه اش را معرفی کند. موقعی که آمد پشت تریبون باز دوباره البته وقتی بلند شد دوباره یک تعظیم هم کرد به سردار فاخر و بعد رفت پشت تریبون و شروع کرد به این که بگوید که من در چه موقعی عهده دار این پست شدم و به چه علت و می خواهم چه کار کنم به خصوص که مسئله نفت هم مطرح بود.

یادم هست موقعی که کابینه اش را معرفی کرد دکتر مصدق شروع کرد به، این صندلی های مجلس یک پیشدستی دارد که بلند می شد که آقایان بلندش می کردند از آن جا می آمدند بیرون. این پیشدستی اش را کوبید مثل این که از قبل قرار گذاشته بودند. بعد شروع کردند به بلند کردن و کوبیدن. این چند نفر وکلای جبهه ملی که بالا نشسته بودند یادم می آید عبدالقدیر آزاد هم جزوشان آن وقت ها بود، عبدالقدیر آزاد بود، اللهیار صالح بود، دکتر بقایی، حسین مکی، نریمان، حائری زاده. این آقایان طرف چپ مجلس آن بالا یک دو ردیف به آخر مانده نشستند، شروع کرد دستی اش را به شدت کوبیدن. عبدالقدیر آزاد که خیلی او پرخاش هم می کرد در ضمن شروع کردند دست هایشان را کوبیدن که صدای رزم آرا نرسد که بتوانند بنویسند به عنوان اعتراض.

اللهیار صالح آدم مبادی آداب بیشتری بود یک خرده هم بیشتر محجوب بود. او نمی زد اول دسته صندلی اش را نکشیده بود بزند این ها بعد من دیدم که دکتر مصدق بلند شد با تشر به او گفت، آقا چرا نمی زنید؟ اللهیار صالح من یادم هست خجالت کشید و خندید و گفت، بله. بعد یواش برداشت و آرام می زد. این جلسه هیچ وقت من یادم نمی رود. یک عده هم که مخالفین بودند آقا بگذارید حرفش را بزند. موافقینی که یزدی و امثال طاهری ها و آن دارودسته هایی که بودند که باید این را تحمیل می کردند.

سردار فاخر هم فریاد می زد بنشیند، فلان می کنم والله بالاخره رزم آرا همین طور در وسط این شلوغی این کابینه را معرفی کرد و کسی هم چیزی نفهمید از کابینه اش و بعد صورتش را داد البته ثبت کردند برای این که چیزی شنیده نمی شد توی این شلوغی.

به هرصورت دیگر بعد بنا شد که برنامه دولت مطرح بشود و قضیه نفت به میان آمد و استیفای حقوق ملت ایران که البته از طریق رزم آرا اگر نظرتان باشد، رزم آرا با پانصدهزار لیره قال را کنده بود که از دولت انگلیس بگیرند و علی الحساب کار دولت را با پانصدهزار لیره پوند استرلینگی می خواستند از شرکت نفت بگیرند بنا بود چرخ ها را بگردانند یک قدری و دکتر مصدق از او سؤال کرد گفت، شما با پانصدهزار لیره می خواهید نفت ایران را معامله کنید، با پانصدهزار لیره؟ آخر مرد حسابی چه شرایطی؟ چه قراردادی رفتی بستی برای این کار؟ خوب اعتراضات و آن جلسه به هم خورد خلاصه.

این جلسه ورود رزم آرا بود به مجلس که من خودم شاهدش بودم و هیچ وقت فراموش نمی کنم. آن کار مرحوم اللهیار صالح بود و یکی از این دسته های صندلی ها کنده شد نمی دانم مال دکتر بقایی یا مال یکی از این آقایان دسته صندلی اش را کندند به هرصورت این قدر شدید زده بود که دسته صندلی اش درآورده بود و چوبش هم در دستش مانده بود. این آن خاطره آن معرفی کابینه رزم آرا است به مجلس.

گزیده از عصر ایران