تنش های ژئوپولیتیکی سبب شده است که در چند وقت اخیر، بازار ایران شاهد خروج سرمایه از بازار به دلیل بی اعتمادی سرمایه گذاران شود.

برزو حق شناس، کارشناس بازار سرمایه در یادداشتی در روزنامه دنیای اقتصاد در این مورد نوشت:

بازار سرمایه در ماه های اخیر شاهد خروج سنگین نقدینگی بوده است. از ابتدای خردادماه، پیش از تشدید تنش ها و آغاز درگیری ها، خروج سرمایه از بازار آغاز شد و این روند پس از آغاز تنش ها افزایش یافت. این حجم از خروج نقدینگی، بازار را در شرایطی مشابه یک ورزشکار قرار داده که بخش عمده ای از توان خود را ازدست داده است.

بازار سرمایه به دلیل کمبود نقدینگی در شرایط فعلی توان تحرک خود را از دست داده و در مسیر نزولی قرار گرفته است. بازار سرمایه اکنون وارد فاز ریزشی شده و دیگر نمی توان این وضعیت را تنها وضعیت اصلاحی دانست. در این شرایط، حمایت های تکنیکال بازار یکی پس از دیگری از دست می روند. شاخص کل بورس در حال ازدست دادن سطوح کلیدی خود بوده و این وضعیت نشان دهنده عمق بحران کنونی در بازار است. عامل اصلی این وضعیت نامطلوب، افزایش ریسک های سیستماتیک است.

تنش های ژئوپلیتیکی، احتمال فعال سازی مکانیسم ماشه و سایر ریسک های مرتبط، اعتماد سرمایه گذاران را تضعیف کرده است. تا زمانی که این ریسک ها کاهش نیابد، بهبود پایدار در بازار سرمایه دور از انتظار خواهد بود. همان طور که یک بیمار سرماخورده تا زمان ازبین رفتن ویروس نمی تواند بهبود یابد، بازار نیز تا رفع عوامل اصلی بحران، یعنی تنش ها و ریسک های سیستماتیک، نمی تواند به شرایط عادی بازگردد. اقدامات موقتی مانند تزریق بسته های حمایتی، اگرچه ممکن است برای چند روز یا یک هفته بازار را تقویت کند،

اما نمی تواند مشکل را به طور ریشه ای حل کند. برای بازگشت اعتماد به بازار، کاهش ریسک های سیستماتیک ضروری است. بااین حال، اقدامات اقتصادی نیز می توانند تا حدی به بهبود شرایط کمک کنند. وزارت اقتصاد و دولت می توانند با اقداماتی به مانند کاهش نرخ خوراک پالایشگاه ها، تثبیت فرمول های پالایشی، ارائه تسهیلات ارزان قیمت برای تامین سرمایه در گردش شرکت ها کاهش مالیات ها و ارائه مشوق های مالیاتی، به تقویت عوامل بنیادی بازار کمک کنند.

این اقدامات، اگرچه نمی توانند جایگزین رفع ریسک های اصلی شوند، اما می توانند به عنوان مسکنی برای کاهش فشار بر بازار عمل کنند. از منظر تکنیکال، شاخص کل بورس در حال حاضر در محدوده حساسی قرار دارد. درصورتی که حمایت های کنونی از دست برود، شاخص می تواند تا محدوده 2 میلیون و 400هزار تا 2 میلیون و 450هزار واحدی کاهش یابد. اخبار مرتبط با کاهش ریسک های سیستماتیک می تواند نقشی کلیدی در تغییر روند بازار ایفا کند. در غیر این صورت، هرگونه بازگشت مقطعی بازار، کوتاه مدت و ناپایدار خواهد بود. یکی از موضوعات موردبحث، بازگشایی نمادهایی مانند خودرو پس از بسته شدن طولانی مدت است.

این بازگشایی ها، اگرچه با هدف حفظ نقدشوندگی بازار انجام شد، اما در شرایطی که کلیت بازار درگیر روند منفی است، نمی توان انتظار داشت که برخی نمادها از این وضعیت مستثنی بمانند. منفی شدن این نمادها پس از بازگشایی، نتیجه طبیعی شرایط کلی بازار است. بنابراین، بازار سرمایه ایران در شرایط کنونی با چالش های متعددی روبه رو است. خروج سنگین نقدینگی، افزایش ریسک های سیستماتیک و ازدست رفتن حمایت های تکنیکال، بازار را در وضعیت بحرانی قرار داده است. برای بهبود حال بورس، کاهش تنش ها و ریسک های سیستماتیک ضروری است. امید است با کاهش ریسک ها و اجرای سیاست های حمایتی موثر، بازار سرمایه بتواند از این وضعیت خارج شده و بار دیگر اعتماد سرمایه گذاران را جلب کند.