همچون هر سال در آستانه اربعین حسینی، شور زیارت کربلا در دل میلیون ها عاشق موج می زند. دل هایی که ماه هاست برای رسیدن به حرم سیدالشهدا(ع) بی قرارند، اکنون در آستانه سفر، با مانعی تلخ روبه رو شده اند؛ بازار سیاه بلیت هواپیما. در حالی که قیمت رسمی بلیت تهران - بغداد برای رفت وبرگشت حدود 13 میلیون تومان اعلام شده، برخی ایرلاین ها بهایی تا سقف 19میلیون تومان مطالبه می کنند. حتی موردی از فروش بلیت به قیمت سرسام آور 23 میلیون تومان گزارش شده است.

به گزارش وطن امروز، در حالی که سازمان هواپیمایی کشوری نرخ های مشخصی را اعلام کرده بود، مانند مسیر تهران - نجف با رقم 6.5 میلیون تومان یک طرفه و مجموع 13 میلیون تومان رفت و برگشت اما در عمل این قیمت ها تنها روی کاغذ ماندند. بسیاری از زائران با نرخ هایی بین 19 تا 23 میلیون تومان مواجه شده اند؛ رقمی دور از توان بسیاری از خانواده ها.

طبق مقررات ستاد اربعین، تنها از 17 تا 26 مرداد نرخ های مصوب اعتبار دارند و پس از آن ایرلاین ها می توانند بهای آزاد اعمال کنند. این بازه زمانی محدود، فضای رقابتی ناعادلانه ای را ایجاد کرده که در آن تنها زائران خوش شانس یا پردرآمد می توانند به بلیت دست یابند. در این میان، سازمان هواپیمایی کشور از مردم خواسته تخلفات را گزارش کنند؛ راه هایی چون سامانه حقوق مسافر، شماره تماس 472266 و شماره پیامکی 40400646 در اختیار مردم قرار گرفته تا صدای اعتراض شان شنیده شود. اما پرسشی باقی است: آیا گزارش مردم می تواند در مقابل چرخ دنده های بازار سیاه ایستادگی کند؟

شروع فروش بلیت با قطعی های مکرر سامانه ها همراه شد. ظرفیت ها ظرف دقایقی پر شد و بسیاری از زائران حتی فرصت ورود به مرحله خرید را نیافتند.

البته پس از ماه ها توقف، مجوز استفاده از هواپیماهای MD در مسیر نجف صادر شد؛ اقدامی که طبق گفته مسؤولان، ظرفیت پروازها را تا 100 هزار صندلی افزایش می دهد و دلالی و بازار سیاه را برمی چیند. ناصر رضایی، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری از ادامه مذاکرات با طرف عراقی برای بهره برداری کامل از این ظرفیت خبر داد اما هنوز تأیید کتبی طرف مقابل دریافت نشده و ماجرا در حالت تعلیق مانده است.

کارشناسان حمل ونقل هوایی راه حل هایی را مطرح کرده اند: از افزایش تعداد پروازها و توزیع عادلانه ظرفیت ها تا طراحی سامانه های پایدار و رزرو هوشمند؛ پیشنهادهایی که در صورت اجرای کامل، می توانند از گسترش بازار سیاه و فشار اقتصادی بر زائران جلوگیری کنند.

البته نباید نادیده گرفت در شرایطی که به نظر می رسد تعداد متقاضیان پرواز به بغداد در اربعین مشابه سال گذشته است اما وزارت راه و شهرسازی هیچگونه تدبیری برای تسهیل تردد زائران نیندیشیده است. بر اساس آمار رسمی، سال 1403 نزدیک به 110 هزار صندلی پروازی برای جابه جایی زائران اربعین در مسیرهای نجف و بغداد در نظر گرفته شده بود. این عدد با ورود مجدد هواپیماهای MD و افزایش تعداد پروازها در سال 1404 به بیش از 130 هزار صندلی رسیده است.

در حالی که نسبت تقاضا به ظرفیت در سال جاری برای خرید بلیت هوایی تفاوت چندانی با سال گذشته نداشته، انتظار می رفت وزارت راه و شهرسازی با تکیه بر تجربه سال قبل، تمهیدات مؤثرتری برای مدیریت بهتر این روند اتخاذ کند اما متأسفانه نه خبری از بهبود سامانه های فروش است نه راهکاری برای مقابله با بازار سیاه و نه نظارت مؤثری بر نحوه توزیع پروازها در استان ها.