یکی از مهم ترین اجزای موتور جت، مربوط به ورودی هوای آن می شود که وظیفه اصلی اش تامین هوای لازم برای موتور است؛ این هوا پس از ورود، فشرده و گرم می شود تا به فرآیند احتراق کمک کرده و نیروی محرکه لازم برای هواپیما را تولید نماید. در طی دهه ها نخستین نسل های موتور جت، ورودی هوا را در دماغه هواپیما قرار می دادند، اما پیشرفت های حوزه آیرودینامیک، حسگرها و فناوری پنهان کاری باعث شده این طراحی منسوخ شود.

به گزارش روزیاتو، جت های جنگنده امروزی دیگر از ورودی هوای دماغه استفاده نمی کنند، زیرا این نوع طراحی چندین تاثیر منفی بر عملکرد آیرودینامیکی دارد. شکل و فرم ورودی هوایی که در دماغه قرار می گیرد، می تواند باعث افزایش مقاومت هوا، کاهش سرعت نهایی و ایجاد امواج شوک شود که با افزایش سرعت جنگنده، کارایی ورودی هوا را کاهش می دهد.

همچنین، جت های جدیدتر به ابزارها و رادارهای قوی تری مجهز شده اند که معمولاً در مخروط دماغه قرار دارند و بنابراین فضایی برای ورودی هوای دماغه باقی نمی گذارند. در نهایت، به دلیل شکل و محل قرارگیری، ورودی هوای دماغه باعث افزایش سطح مقطع راداری جنگنده شده و آن را برای سیستم های دشمن قابل شناسایی تر می کند.

برخی از جت های جنگنده اولیه که از ورودی هوای دماغه استفاده می کردند، شامل اف-86 سیبر، میگ-19 و میگ-21 فیشبد ساخت شوروی در دوران جنگ سرد هستند. یکی از ویژگی های شاخص میگ-21، به کارگیری ورودی هوای دماغه قابل تنظیم بود که می توانست بسته به سرعت هواپیما، جلو یا عقب برود. علاوه بر این، طراحی این ورودی هوا شامل یک مخروط شوک یا مخروط ورودی بود که با ایجاد امواج شوک، سرعت هوای ورودی به موتور را کاهش می داد.

در اواخر دهه 1960، طراحان جنگنده ها با معرفی ورودی هوای متغیر (variable geometry intake)، گام بزرگی در بهبود عملکرد موتور برداشتند. در مقایسه با سیستم های ثابت قبلی، این نوع ورودی ها برای بیشینه کردن جریان هوای ورودی به موتور و عملکرد بهینه در شرایط پروازی و سرعت های مختلف ساخته شدند.

برای کنترل جریان هوا، ورودی های هوای متغیر از صفحات جداکننده (Splitter) و منحرف کننده (Diverter) استفاده می کنند، به ویژه هنگام پرواز در سرعت های مافوق صوت. از جنگنده هایی که از این نوع ورودی هوا بهره می برند می توان به اف-15 ایگل و اف-14 تامکت اشاره کرد.

ثبت نام فورجنگنده های مدرن امروزی معمولاً ورودی هوا را در بخش زیرین بدنه یا دو طرف آن قرار می دهند که باعث افزایش مانورپذیری، کاهش خطر خاموش شدن موتور و بهبود قابلیت پنهان کاری می شود. در کنار این تغییر محل، جنگنده های جدید از یک طراحی داخلی متفاوت برای کانال ورودی هوا به نام ورودی مارپیچ (Serpentine duct) استفاده می کنند که با کاهش انتشار حرارت و کوچک کردن بازتاب راداری، به حفظ پنهان کاری کمک می کند.

جنگنده های نسل پنجم مانند اف-35 لایتنینگ و جی-20 چینی، از نوعی ورودی هوا به نام ورودی مافوق صوت بدون جداکننده (DSI) بهره می برند که به جای استفاده از صفحات جداکننده و منحرف کننده، با یک برآمدگی و طراحی لبه روبه جلو، جریان هوا را فشرده و هدایت می کند.

با ورود جنگنده های نسل ششم، انتظار می رود نوآوری ها و فناوری های جدیدی در طراحی هواپیماها به کار گرفته شود. یکی از مهم ترین تفاوت ها با نسل پیشین، استفاده از موتورهای جدید است.

این موتورها که موتورهای چرخه تطبیقی پیشرفته نام دارند، برای عملکرد بهینه در تمامی شرایط پروازی طراحی شده اند و برد بیشتر، بهره وری سوخت بهتر و نیروی پیشران قوی تری را فراهم می کنند. هرچند هنوز مشخصات دقیقی منتشر نشده، اما به احتمال زیاد جنگنده های نسل ششم نیز همانند نسل پنجم، ورودی های هوایی با کارایی بالا و قابلیت پنهان کاری خواهند داشت