با توجه به تنوع فناوری‌ها و برندها در بازار، شناخت دقیق نیازهای خودرو و شرایط محیطی، گامی ضروری در انتخاب باتری مناسب و جلوگیری از هزینه‌های اضافی تعمیرات است. سرمایه‌گذاری هوشمندانه در این بخش، عمر طولانی‌تر خودرو و آرامش خاطر رانندگان را به همراه خواهد داشت. 

باتری خودرو یکی از اجزای مهم سیستم الکتریکی است که انرژی اولیه لازم برای استارت موتور را تأمین می‌کند و با ایجاد جرقه در شمع، فرآیند احتراق را آغاز می‌نماید. همچنین انرژی مورد نیاز تجهیزات برقی مانند روشنایی، سیستم صوتی، کولر و بخاری را در زمان خاموش بودن موتور تأمین می‌کند. در مواقع اضطراری نیز باتری به عنوان منبع پشتیبان عمل کرده و نقش مهمی در حفظ ایمنی سرنشینان ایفا می‌کند.

باتری‌ها عمدتاً در دو نوع اصلی اتمی (سیلد) و اسیدی تولید می‌شوند. باتری‌های سیلد که به صورت آب‌بندی شده طراحی شده‌اند، نیازی به نگهداری و افزودن آب مقطر ندارند. این باتری‌ها با فناوری‌هایی مانند AGM (Absorbed Glass Mat) یا ژل ساخته شده‌اند و مقاومت بالایی در برابر لرزش، نشت و دماهای بالا دارند. باتری‌های سیلد برای خودروهای مدرن با سیستم‌های الکتریکی پیشرفته و شرایط آب‌وهوایی سخت مناسب بوده اما هزینه اولیه بالاتری دارند.

از سوی دیگر، باتری‌های اسیدی که رایج‌ترند، دارای صفحات سربی غوطه‌ور در اسیدسولفوریک هستند و نیازمند بررسی دوره‌ای و افزودن آب مقطر می‌باشند. قیمت مناسب‌تر و قابلیت شارژ مجدد، این باتری‌ها را برای خودروهای سبک و سنگین اقتصادی کرده اما در برابر لرزش و نشتی آسیب‌پذیرتر هستند.

ولتاژ استاندارد باتری خودروهای سبک معمولاً 12 ولت است و ظرفیت آمپرساعت آنها بسته به مدل خودرو بین 45 تا 70 آمپرساعت متغیر است. باتری‌های مناسب خودروهایی مانند پراید و پژو 206 معمولاً ظرفیتی بین 50 تا 65 آمپرساعت دارند. خودروهای سنگین ولتاژ 12 یا 24 ولت دارند و ظرفیت باتری آنها به 100 تا 200 آمپرساعت و بیشتر می‌رسد؛ چراکه بار الکتریکی آنها بسیار بیشتر است و نیاز به باتری‌های قوی‌تر دارند.

در این بخش با برخی از مطرح‌ترین برندهای تولیدکننده باتری خودروهای ایرانی آشنا می‌شویم.

صبا باتری (واریان)

این باتری با ظرفیت 50 تا 60 آمپرساعت مناسب خودروهایی مانند پراید، تیبا و 206 است و با گارانتی 12 تا 18 ماه عرضه می‌شود.

سپاهان باتری (اوربیتال)

باتری‌های سپاهان باتری با ظرفیت 55 تا 74 آمپرساعت برای خودروهایی مانند سمند، 405 و پارس طراحی شده و از فناوری پانچ بهره می‌برند.

برنا باتری (زیتکس، گلوبال)

باتری‌های زیتکس گلوبال برنا با ظرفیت 50 تا 200 آمپرساعت به دلیل ویژگی‌های خاص، برای خودروهای لوکس و سطح بالا مناسب‌اند.

پاسارگاد (شادن، ریبال)

باتری‌های تولید شرکت پاسارگاد با ظرفیت 55 تا 74 آمپرساعت برای خودروهای 206 و سمند طراحی شده‌اند.

بهترین برندهای باتری خارجی

اگر به دنبال باتری‌های خارجی هستید، موارد زیر از بهترین برندها هستند:

باتری دلکور کره

این باتری با ظرفیت 60 تا 74 آمپرساعت برای خودروهایی مانند 206، سمند و برخی محصولات کیا مناسب است.

تایگر کره

باتری تایگر ساخت کره جنوبی با ظرفیت 55 تا 60 آمپرساعت برای خودروهایی مانند پراید و تیبا مناسب است.

بوش آلمان

شرکت بوش از برندهای مشهور جهانی است و باتری‌های آن با ظرفیت 60 تا 90 آمپرساعت برای خودروهای لوکس مانند مرسدس بنز و بی‌ام‌و مناسب هستند.

پراید

برای پراید باتری صبا واریان یا دلکور با ظرفیت 50 تا 60 آمپرساعت توصیه می‌شود.

پژو 206 تیپ 2، تیپ 5 و SD

باتری‌های اوربیتال یا دلکور با ظرفیت 50 تا 60 آمپرساعت مناسب این خودروها هستند.

سمند EF7

باتری سپاهان و زیتکس با ظرفیت 66 تا 74 آمپرساعت برای سمند موتور ملی گزینه مناسبی است.

پژو 405

باتری اوربیتال و دلکور با ظرفیت 66 تا 74 آمپرساعت برای پژو 405 مناسب‌اند.

پژو پارس

باتری‌های سپاهان و زیتکس با ظرفیت 66 تا 74 آمپرساعت برای پژو پارس توصیه می‌شوند.

تیبا

باتری‌های صبا و تایگر با ظرفیت 55 تا 62 آمپرساعت برای تیبا و تیبا 2 گزینه‌های خوبی هستند.

پیکان

باتری‌های صبا و برنا با ظرفیت 55 تا 60 آمپرساعت برای پیکان مناسب‌اند.

مزایای باتری‌های اتمی

عملکرد بهتر در شرایط سخت: به‌دلیل ساختار آب‌بندی و فناوری AGM، مقاومت بیشتری در برابر لرزش، دما و نشتی دارند و برای خودروهای مدرن مناسب‌اند.

نگهداری کم: نیازی به افزودن آب مقطر ندارند و در شرایط شیب‌دار یا واژگونی ایمن‌تر هستند.

شارژدهی سریع‌تر: شارژ اولیه و بازیابی سریعتری نسبت به باتری‌های اسیدی دارند که باعث افزایش عمر باتری می‌شود.

عمر طولانی‌تر: در شرایط مناسب، عمر مفید آن‌ها تا 4-5 سال یا بیشتر است.

هزینه بالاتر: قیمت اولیه بیشتر از باتری‌های اسیدی است که ممکن است برای برخی مقرون‌به‌صرفه نباشد.

تعمیرپذیری محدود: به دلیل ساختار آب‌بندی، تعمیر امکان‌پذیر نیست و در صورت خرابی باید باتری کامل تعویض شود.

حساسیت به شارژ بیش از حد: استفاده از شارژر نامناسب می‌تواند به باتری آسیب زده و عمر آن را کاهش دهد.

باتری‌های اسیدی به دلیل ساختار ساده و استفاده از مواد اولیه ارزان، هزینه کمتری دارند و برای خودروهای اقتصادی گزینه مناسبی محسوب می‌شوند. این باتری‌ها قابلیت تعمیرپذیری دارند؛ به طوری که می‌توان با افزودن آب مقطر و انجام تعمیرات جزیی مانند تمیز کردن قطب‌ها، هزینه‌های نگهداری را کاهش داد. همچنین در صورت نگهداری درست، قابلیت شارژ مجدد بالایی دارند و برای استفاده‌های روزمره مناسب‌اند.

این باتری‌ها نیازمند مراقبت مداوم هستند و باید هر 3 تا 6 ماه سطح اسید آنها بررسی و در صورت نیاز آب مقطر اضافه شود که زمان و دقت می‌طلبد. به دلیل طراحی باز، حساسیت بالایی نسبت به لرزش و واژگونی دارند و ممکن است دچار نشتی اسید شوند. عمر مفید باتری‌های اسیدی معمولاً بین 2 تا 3 سال است و در شرایط آب‌وهوایی سخت مانند سرمای شدید عملکردشان کاهش می‌یابد.

برای خرید بهترین باتری، باید مشخصات فنی مانند ظرفیت آمپرساعت و ابعاد باتری را با دفترچه خودرو تطبیق دهید. تاریخ تولید باتری اهمیت زیادی دارد و بهتر است باتری‌های تازه‌تر انتخاب شوند. برند معتبر و گارانتی بین 12 تا 24 ماه نیز از نکات مهم است. برندهای معتبر ایرانی مانند صبا، سپاهان و برنا و برندهای خارجی همچون دلکور، بوش و تایگر توصیه می‌شوند. همچنین بهتر است هنگام خرید، تست دینام برای اطمینان از عملکرد صحیح شارژ باتری انجام شود.

بیشتر فروشگاه‌های عرضه باتری هزینه نصب دریافت نمی‌کنند، ولی برخی ممکن است مبلغی بین 50 تا 100 هزار تومان درخواست کنند. قیمت باتری خودروهای سواری داخلی معمولاً بین 3 تا 5 میلیون تومان و برندهای خارجی بین 4 تا 7 میلیون تومان متغیر است.

سرویس دوره‌ای: هر 6 ماه یا پس از 10,000 تا 15,000 کیلومتر باید باتری سرویس شود. این سرویس شامل بررسی سطح الکترولیت (در باتری‌های اسیدی)، تست ولتاژ با مولتی‌متر و اطمینان از محکم بودن اتصالات است که عمر باتری را تا 20 تا 30 درصد افزایش می‌دهد.

پرهیز از تخلیه کامل: جلوگیری از تخلیه کامل باتری ضروری است، زیرا باعث سولفاته شدن صفحات سربی و کاهش عمر باتری می‌شود. در زمان توقف طولانی، تجهیزات الکتریکی مثل چراغ‌ها باید خاموش باشند و در استفاده نکردن بیش از یک ماه، شارژر هوشمند توصیه می‌شود.

تمیز کردن قطب‌ها: هر 3 تا 6 ماه یا هنگام مشاهده خوردگی، قطب‌ها باید با برس سیمی و محلول جوش‌شیرین و آب تمیز شده و سپس از اسپری ضدخوردگی یا گریس استفاده شود تا جریان الکتریکی حفظ شود.

شارژ مناسب: شارژ باتری باید با شارژر خودکار و جریان برابر با 10 درصد ظرفیت باتری (مثلاً 5 آمپر برای باتری 50 آمپرساعتی) انجام شود. از شارژ بیش از 24 ساعت بدون تنظیم باید پرهیز کرد و باتری پس از تخلیه 50 تا 80 درصد مجدداً شارژ شود تا عمر باتری افزایش یابد.

انتخاب باتری مناسب تاثیر مستقیم روی عملکرد، ایمنی و طول عمر خودرو دارد. باتری با کیفیت، استارت سریع و تأمین انرژی مطلوب برای سیستم‌های برقی را تضمین می‌کند و از هزینه‌های تعمیرات زودهنگام جلوگیری می‌کند. با توجه به تنوع شرایط اقلیمی و نیازهای مختلف خودروها، انتخاب باتری با مشخصات فنی مناسب و نگهداری صحیح، سرمایه‌گذاری هوشمندانه‌ای است که آرامش خاطر و رانندگی ایمن را برای رانندگان به همراه دارد.

منبع: اقتصاد آنلاین