یکشنبه، 11تیرماه 1340 یکی از تیترهای صفحه نخست روزنامه اطلاعات، به خبر مهمی درباره تجارت و بازار اختصاص داشت؛ درهای سوپرمارکت بسته شد . در این خبر تصریح شده بود که شهرداری تهران با پس گرفتن سرمایه خود از سوپرمارکت ، دیگر نمی خواهد شریک اصناف باشد. به گزارش اطلاعات آنلاین، با بسته شدن درهای سوپر مارکت یا همان فروشگاه بزرگ خواروبار پرونده تلاش های دولتی برای راه اندازی فروشگاه های زنجیره ای هم به نوعی بسته شد و از این تاریخ به بعد، پیشبرد برنامه های این حوزه، به بزرگ سرمایه دارانی محول شد که سودای رقابت با بازار سنتی تهران و هرچه بزرگ تر کردن کسب و کار خود را داشتند؛ هدفی که حمایت تکنوکرات های دولتی نیز برخوردار بود.  پارک به جای فروشگاه سوپر مارکت در حالی با دستور شهرداری تهران تعطیل شد که حدود دو سال از راه اندازی آن می گذشت، آن هم در شرایطی که تصمیم گیری دولتی ها دراین زمینه حدود دو سالی زمان برده بود. این فروشگاه در میانه های تیرماه 1338 باحضور منوچهر اقبال، نخست وزیر وقت و با برخورداری از 6 سالن و 100فروشنده افتتاح شده بود و قصد داشت با مشارکت اصناف، فصل تازه ای را در حوزه فروشگاه داری در ایران آغاز کند. اگرچه در ابتدا راه اندازی فروشگاه بزرگ خواروبار در تهران با مخالفت دولت مواجه شده بود، اما در نهایت شهرداری تهران در آخرین روزهای سال 1337 با انتخاب کافه شهرداری ، (محل فعلی تئاتر شهر تهران)، این پروژه مهم را کلید زد تا چند ماه بعد، یعنی در 11تیرماه 1338، سوپر مارکت در پایتخت آغاز به کار کند. این فروشگاه اما بیش از دو سال دوام نیاورد و دقیقا دو سال پس از افتتاح، یعنی در 11تیرماه 1340 بسته شد. پس از تعطیلی فروشگاه، یک هیات تسویه مشغول رسیدگی بدهی ها و مطالبات این فروشگاه شد تا به صورت رسمی دست و پای دولت از فروشگاه داری جمع شود. پس از تعطیلی سوپر مارکت ، اعلام شد که شهرداری تهران چیزی در حدود دو میلیون تومان برای راه اندازی این فروشگاه سرمایه گذاری کرده که بازنگشته و زمینه ساز بروز اختلاف هایی میان این نهاد و اصناف شده و ادامه فعالیت این فروشگاه را با مشکلات مواجه کرده است. پس از تعطیلی سوپرمارکت، مقام های شهرداری تهران اعلام کردند قصد دارند این محل را به پارکی زیبا تبدیل کنند تا به محلی برای تفریح و آرامش شهروندان تبدیل شود. این ایده در حالی مطرح شد که پیش از آن، رسانه ها عنوان کرده بودند با سرمایه ای که از محل تعطیلی سوپر مارکت به دست می آید، احتمالا فروشگاه دیگری راه اندازی خواهد شد، اما مقام های شهرداری تهران تاکید داشتند که قصد دارند به صاحبان سرمایه فرصت دهند که بیش از پیش در راه اندازی فروشگاه های مدرن مشارکت کنند.  سرنوشت فروشگاه های زنجیره ای درهای سوپر مارکت در شرایطی بسته شد که گشایش فروشگاه های مدرن و زنجیره ای، به عنوان یکی از توصیه ها به مصدق، چند سالی بود که در تهران پا گرفته بود و راه اندازی این نوع فروشگاه های چندمنظوره، به عنوان یکی از اصلی ترین مظاهر زندگی آمریکایی از حمایت ویژه دولت و دربار برخوردار بود. علاوه بر این، قد برافراشتن فروشگاه های مدرن در برابر بازار سنتی ، از جمله راهبردهای اقتصادی رایج برای محدودسازی هرچه بیشتر نفوذ تاریخی بازاریان بر تحولات سیاسی اجتماعی به حساب می آمد. براساس چنین راهبردها و رویکردهایی هم بود که در 23آذرماه 1336، فروشگاه فردوسی به عنوان نخستین فروشگاه زنجیره ای و مدرن به سبک غربی، با حضور شاه و ملکه در خیابان فردوسی تهران افتتاح شد. یکی از نکات جالب توجه در فعالیت فردوسی تلاش درباریان برای تصاحب سهام این فروشگاه بود؛ تا جایی که ساواک در 27شهریورماه 1388، یعنی حدود 2 سال پس از راه اندازی فروشگاه، در گزارشی، از تصاحب سهام فروشگاه فردوسی ازسوی اعضای خانواده سلطنتی و چند نفر از مقام های مؤثر کشور خبر داد. در ادامه با ادغام فروشگاه با شرکت معاملات خارجی در سال 1351، نام این فروشگاه از فردوسی به شهر و روستا تغییر کرد؛ فروشگاه هایی که با داشتن شعبه های زیاد در شهرهای مختلف کشور، پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز به فعالیت خود ادامه داد تا اینکه در نخستین سال های دهه80شمسی به دلیل داشتن کسری بودجه قابل توجه، منحل شد. پس از راه اندازی فروشگاه فردوسی، عبدالحمید اخوان کاشانی در سال 1349 اقدام به راه اندازی فروشگاه زنجیره ای دیگری کرد که کوروش نام گرفت. این فروشگاه پس از آغاز مشارکت احمد خیامی ، از بنیانگذاران شرکت خودروسازی ایران ناسیونال ، به سرعت گسترش یافت و پس پیروزی انقلاب اسلامی به فروشگاه های قدس تغییر نام یافت. |