فائزه توکلی، دکترای تاریخ پژوهشگاه علوم انسانی، در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: جنگ روسیه و اوکراین از 24 فوریه 2022 آغاز شده و هنوز ادامه دارد. این جنگ در حال حاضر وارد سومین سال خود شده است. امریکا با اینکه از میانجیگری مابین روسیه و اوکراین کنار کشیده بود اما در نشستی که در آلاسکا برگزار شد، دونالد ترامپ با ولادیمیر پوتین گفت وگوهایی را آغاز نمودند. Keir Giles یک عضو ارشد مشاوره برنامه روسیه ‎و اوراسیا که از سال 2013 در موسسه بین المللی در تحقیقات متمرکز (چتم هاوس لندن) از کارشناس پژوهشی روسیه نظرش را درخصوص این گفت وگوها چنین آورده است:

پوتین: مشروعیت سازی بین المللی و شکستن انزوای دیپلماتیک- کرگیلز تاکید می کند که صرفِ دعوت پوتین به خاک امریکا، پیروزی بزرگی برای کرملین محسوب می شود. این نشست نشان دهنده شکست استراتژی انزوا علیه روسیه پس از حکم بازداشت دیوان کیفری بین المللی است و پوتین را به جای جنایتکار جنگی به عنوان همتای سیاسین ایالات متحده معرفی می کند.

ترامپ: نمایش نقش صلح ساز جهانی- ترامپ با وعده پایان سریع جنگ در کمپین انتخاباتی، نیاز به دستاورد ملموس داشت، اما به گفته تحلیلگران سی ان ان، خوشبینی او به توافق با پوتین، ناشی از ساده انگاری در تحلیل پیچیدگی های اوکراین و تمایل به دریافت جایزه صلح نوبل است. سابقه ناکامی های پیشین (مانند ادعای توافق در فوریه 2025 که منجر به تشدید جنگ شد) این ادعا را تضعیف می کند.

غیبت اوکراین و نگرانی متحدان اروپایی صاحب نظران مانند تاتیانا استانوایا (بنیاد کارنگی) هشدار می دهند که حذف زلنسکی از مذاکرات، تکرار اشتباه تاریخی توافق مونیخ 1938 است. رهبران اروپا اصرار دارند هر توافق بدون حضور اوکراین فاقد مشروعیت و دوام خواهد بود و ممکن است امنیت قاره را تضعیف کند.

شروط غیرقابل قبول روسیه- خواسته های پوتین شامل به رسمیت شناسی الحاق کریمه و دونباس توقف کمک های نظامی غرب و انصراف اوکراین از ناتو است. این شروط از دید اوکراین و متحدانش غیرقابل مذاکره هستند. حتی طرح های ظاهری مانند مبادله سرزمینی به نفع روسیه طراحی شده اند.

پیروزی نمادین روسیه و ریسک برای ترامپ - نشست 3ساعته اگرچه با اعلام پیشرفت قابل توجه ازسوی ترامپ و فضای مثبت ازسوی پوتین پایان یافت، اما متاسفانه فاقد دستاورد عملی مانند آتش بس یا جدول زمانی صلح بود.

به گفته جان بولتون (مشاور امنیتی سابق امریکا) صرف حضور پوتین در خاک امریکا یک پیروزی دیپلماتیک برای اوست، چرا که بدون دادن امتیاز، مشروعیت یافته است.

تحلیل نیویورک تایمز: توهم تغییر رفتار از طریق تحریم ها- ماشا گسن (نویسنده نیویورک تایمز) استدلال می کند سیاست تحریم های تدریجی امریکا علیه روسیه شکست خورده است. این تحریم ها به جای فشار بر نخبگان کرملین، موجب تقویت اتحاد داخلی علیه غرب و افزایش وابستگی روسیه به متحدانی مانند چین شده اند. ترامپ نیز با تکرار همین الگو، قادر به تغییر رفتار پوتین نیست.

آتش بس موقت به عنوان دستاورد نمایشی محتمل ترین سناریو، توافق بر آتش بس کوتاه مدت با نظارت بین المللی است که به ترامپ امکان می دهد ادعای موفقیت کند، اما این آتش بس می تواند به روسیه فرصت تجدید قوا بدهد و جنگ را طولانی تر کند.

تشدید بی اعتمادی در اروپا- 59درصد امریکایی ها (طبق نظرسنجی پیو) به توانایی ترامپ در مدیریت بحران اوکراین بی اعتمادند هرگونه امتیاز ارضی به روسیه بدون مشورت با متحدان، می تواند شکاف در ناتو را عمیق تر کند.

این مذاکرات به دلیل عدم توجه به ریشه های جنگ (توسعه طلبی روسیه) و نادیده گرفتن اوکراین قادر به ایجاد صلح پایدار نیست. پوتین از دیپلماسی به عنوان ابزار تاکتیکی برای تضعیف اتحاد غرب استفاده می کند، درحالی که ترامپ در پی دستاورد فوری تبلیغاتی است. تا زمانی که تضاد بنیادین بین امنیت اوکراین و اهداف ژئوپلیتیک روسیه حل نشود، هر توافقی متاسفانه شکننده و موقتی خواهد بود.