در یک تقسیم بندی فرضی، بخش جنوبی سوریه تا حومه دمشق می تواند تحت نفوذ اسراییل قرار گیرد و مابقی به استثنای مناطق مرکزی در شرق فرات، تحت نفوذ ترکیه باشند.

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از میدل ایست آی، طرح های رقابتی اسراییل و ترکیه در منطقه، اکنون با یک چالش جدی مواجه است، چرا که دولت جدید دمشق در تلاش برای بازسازی زیرساخت ها و ثبات نسبی است.

مارکو کارنلوس در این رسانه نوشت: در ماه های اخیر، با درنظر گرفتن چشم انداز ژئوپلیتیک در خاورمیانه، ممکن است اینطور به نظر برسد که موقعیت استراتژیک اسراییلدر منطقه، تغییر کرده است؛ برداشت مشابهی که برای ترکیه نیز قابل طرح است. پرسش کنونی این است که آیا این وضعیت زمینه ساز نوعی ثبات در منطقه است یا نشانه ای از بحران های عمیق تر در آینده؟

اسراییل به طور همزمان درحال جنگیدن در چند جبهه، یعنی غزه، کرانه باختری، لبنان، سوریه، یمن و ایران است.

در سوریه، اکنون قدرت در دستان فردی قرار گرفته است که قبلا عضوی از القاعده بوده است. این درحالی است که وجهه احمدالشرع پس از به قدرت رسیدن، به سرعت توسط کشورهای غربی بازسازی شد؛ امری که به خوبی نشان دهنده استانداردهای دوگانه غرب در قبال مسائل است. در واقع دهه ها تلاش آمریکا و اروپا برای مقابله علیه گروه های افراطی چون داعش و هیئت تحریر الشام، در عرض چند روز به حاشیه رانده شد.

در لبنان، حزب الله با از دست دادن رهبر اصلی خود یعنی سیدحسن نصرالله و برخی شخصیت های مهم که همگی توسط اسراییل ترور شدند، با ضربه مواجه شده است. این جنبش تحت فشارهای شدید داخلی و خارجی برای کنار گذاشتن تسلیحات نظامی قرار دارد.

از سوی دیگر، اقدامات بیرحمانه اسراییل در غزه با کشتارهای عظیم و تحمیل گرسنگی و قحطی گسترده، موجب شده تا این رژیم بخش قابل توجهی از حمایت بین المللی را از دست بدهد. با این وجود، دولت افراطی اسراییل عملا اعتنایی به افکار عمومی جهان ندارد، چرا کشورهای غربی همچنان به حمایت ادامه می دهند و سایر قدرت ها، همچون روسیه و چین در موضع نامشخص قرار گرفته اند؟

در ترکیه، رجب طیب اردوغان، رییس جمهور این کشور، اخیرا موفق به خنثی سازی حزب کارگران کردستان به عنوان اصلی ترین تهدید امنیتی در مرزهای جنوب شرقی ترکیه شده است.

ترکیه همچنین با برکنار شدن بشار اسد از قدرت در سوریه و جایگزین کردن او با احمد الشرع، به خواسته دیرینه خود رسید. در نهایت، آنکارا جایگاه جهانی خود را به عنوان میانجی اصلی و مورد اعتماد در جنگ روسیه و اوکراین تقویت کرد.

در واقع امروز ترکیه به یکی از بازیگران اصلی در خاورمیانه تبدیل شده است. ناظران معتقدند در شرایط کنونی، هرگونه حرکت به سمت ثبات در منطقه ناگزیر به درگیر شدن اسراییل و ترکیه است، و هردو کشور آماده مقاومت کردن در برابر فشارهای آمریکا هستند.

در این میان، سوریه اکنون یکی از حساس ترین آزمون های تحمل فشار برای این دینامیک منطقه ای است. ماه گذشته اسراییل در میانه درگیری های میان دروزیی ها و بدوی های سوریه در جنوب این کشور، مواضع دولت مرکزی سوریه را هدف حملات هوایی قرار داد. هرچند اسراییل هدف این حملات هوایی را دفاع از دروزی ها عنوان کرد، اما به نظر می رسد که علت واقعی آن خلع سلاح مناطق جنوبی دمشق برای گسترش منطقه حائل خود در منطقه است.

علاوه بر این، در روزهای نخستین پس از سقوط بشار اسد، اسراییل مجموعه ای از حملات فاقد توجیه را بر علیه سوریه انجام داد که در طی آن زیرساخت های نظامی این کشور را به طورکلی ویران کرد.

عربستان سعودی، قطر، ترکیه و دیگر کشورهای منطقه حمایت خود را از یکپارچکی سوریه اعلام کرده اند. در همین حال وزیر امور خارجه ترکیه هشدار داد که در صورت تلاش گروه های جدایی طلب برای تجزیه و بی ثبات سازی سوریه، از جمله دروزی ها که از دید آنکارا به عنوان عامل اسراییل شناخته می شوند، مداخله خواهد کرد.

هم زمان، تلاش اخیر دولت سوریه برای سرکوب مناطق دروزی باعث نگرانی نیروهای دموکراتیک سوریه تحت رهبری کردها شده است، چرا که نگران هستند که در چنین سناریویی، علیرغم بهره مندی از حمایت آمریکا تا کنون، خود هدف بعدی این اقدامات باشند.

در این چارچوب به نظر نمی رسد که ترکیه آمادگی دفاع از جولانی را داشته باشد. همچنین هنوز روشن نیست که آیا این کشور توانایی مصالحه با اسراییل درباره حوزه های نفوذ توافق شده را خواهد داشت یا خیر.

در یک تقسیم بندی فرضی، بخش جنوبی سوریه تا حومه دمشق می تواند تحت نفوذ اسراییل قرار گیرد و مابقی به استثنای مناطق مرکزی در شرق فرات، تحت نفوذ ترکیه باشند. در چنین توافقی، حزب کارگر احتمالا بر حمایت آمریکا به عنوان سد دفاعی در برابر حملات ترکیه تکیه خواهد کرد. نحوه عملیاتی شدن این سناریو اما همچنان پرسشی باز و نامشخص است.

یکی دیگر از آزمون های سنجش دیپلماسی آمریکا در راه است. تام باراک، نماینده آمریکا که اصالتا لبنانی است، از امتیازات مناسبی در واشنگتن مانند دسترسی داشتن مستقیم به دونالد ترامپ بهره مند است.

باراک همچنین فرستاده ویژه آمریکا در سوریه است و ماموریت دارد تا وضعیت سیاسی لبنان را هم تثبیت کند. این مأموریت گسترده برای یک فرد واحد در منطقه ناپایدار خاورمیانه، نشانه ای روشن است از اینکه ممکن است واشینگتن هم به دنبال اتخاذ رویکردی جامع و همه جانبه باشد.

تعجبی ندارد که اهداف و نیات واقعی آمریکا در ترکیه هنوز در هاله ای از شک و تردید قرار دارد. آنکارا اما باور دارد که درنهایت آمریکا، همیشه منافع اسراییل را در اولویت قرار می دهد.

آینده همچنان نامعلوم است. آیا آمریکا برای جلوگیری از تجزیه سوریه، دو متحد اصلی منطقه ای خود را مهار خواهد کرد؟ یا با اقدامات دیگر باعث شعله ور شدن یک جرقه کوچک می شود؟