​ والیبال ایران پس از خداحافظی سعید معروف از تیم ملی در المپیک توکیو وارد یکی از حساس ترین و دشوارترین مقاطع تاریخ خود شد. معروف که بیش از یک دهه به عنوان پاسور اول و رهبر بی بدیل تیم ملی شناخته می شد، نه تنها در بعد فنی بلکه در جنبه رهبری و مدیریت شرایط سخت نیز نقشی کلیدی داشت. او با بازی های درخشان خود بارها ایران را در مسابقات جهانی و آسیایی به موفقیت رساند و به باور بسیاری از کارشناسان، یکی از بزرگ ترین ستاره های تاریخ والیبال ایران و شاید حتی بهترین بازیکن تاریخ این رشته در کشور است.

با خداحافظی او، تیم ملی ایران وارد دوران پسا معروف شد؛ دورانی که همواره با مقایسه پاسورهای جدید با کاپیتان اسطوره ای همراه بوده است. جایگزینی بازیکنی در حد و اندازه های سعید معروف بسیار دشوار و حتی غیرممکن به نظر می رسد، چرا که او علاوه بر تکنیک بی نظیر در پاس دهی، ویژگی های شخصیتی و رهبری خاصی داشت که تیم را در سخت ترین لحظات هدایت می کرد. همین موضوع باعث شد تا نبود او خیلی زود به بزرگ ترین چالش والیبال ایران تبدیل شود.

اگرچه تیم ملی والیبال ایران بعد از المپیک توکیو موفق شد قهرمانی آسیا را به دست آورد و در لیگ ملت ها نیز به جمع هشت تیم برتر صعود کند، اما این موفقیت ها بیشتر به شکل مقطعی و کوتاه مدت بود. پس از آن، روند تیم با افت محسوسی روبه رو شد و بار دیگر بحث نبود یک رهبر در زمین و همچنین ضعف در پست پاسور به شدت مطرح گردید. بسیاری از کارشناسان، غیبت سعید معروف را دلیل اصلی این افت می دانستند و معتقد بودند که تیم ملی بدون او هویت واقعی خود را از دست داده است.

با این حال، ورود روبرتو پیاتزا، سرمربی ایتالیایی، به نیمکت تیم ملی والیبال ایران نقطه عطفی در نگاه به این موضوع بود. او که حالا تبدیل به یکی از محبوب ترین مربیان خارجی تاریخ والیبال ایران شده، به خوبی متوجه فشارهای روانی ناشی از مقایسه پاسورهای فعلی با سعید معروف شده است. پیاتزا در مصاحبه ای تازه در برنامه ورزش و مردم به صراحت به این موضوع واکنش نشان داد و تأکید کرد که مقایسه هر بازیکنی با سعید معروف بیهوده است.

سرمربی تیم ملی والیبال ایران در پاسخ به سوالی درباره احتمال ظهور بازیکنی شبیه به سعید معروف، گفت: سعید معروف یکی بود و دیگر تکرار نخواهد شد. این جمله محکم در واقع به منزله پایان دادن به سال ها مقایسه های تکراری میان پاسورهای تیم ملی با ستاره ای است که جایگاهش بی بدیل باقی خواهد ماند. پیاتزا با این موضع گیری نشان داد که قصد دارد بار روانی سنگینی را که روی دوش پاسورهای فعلی و آینده تیم قرار گرفته، از بین ببرد.

این مربی ایتالیایی به خوبی می داند که ادامه مقایسه های بی ثمر نه تنها هیچ کمکی به والیبال ایران نمی کند، بلکه عملکرد پاسورهای حاضر در تیم ملی را نیز تحت تأثیر منفی قرار می دهد. فشار انتظاراتی که از یک بازیکن جوان یا حتی باتجربه می خواهند او را معروف دوم کنند، تنها منجر به افت و سرخوردگی خواهد شد. به همین دلیل، پیاتزا پرونده این مقایسه ها را به طور کامل بست و خواستار نگاه واقع بینانه به نسل جدید پاسورها شد.

اکنون والیبال ایران در آستانه رقابت های مهم جهانی قرار دارد و تیم ملی بیش از هر زمان دیگری به آرامش و اعتمادبه نفس نیاز دارد. پیام روشن پیاتزا می تواند نقطه شروعی برای پایان دادن به یک بحث فرسایشی باشد؛ بحثی که نه تنها دستاوردی برای آینده والیبال ایران نداشت، بلکه گاهی مانعی برای پیشرفت بازیکنان جدید نیز به حساب می آمد. به نظر می رسد دوران پسا معروف حالا با نگاه متفاوت سرمربی تیم ملی وارد فاز تازه ای شده و مسیر والیبال ایران در این جایگاه کلیدی می تواند با آرامش بیشتری ادامه یابد.