شینا انصاری، رییس سازمان حفاظت محیط زیست، در خصوص اجرای قانون هوای پاک و میزان پیشرفت در این زمینه را شرح داد و در این باره گفت: به منظور اجرای قانون هوای پاک اقداماتی در چارچوب این قانون انجام شده است. به عنوان مثال آیین نامه های اجرایی پیگیری شده و جلسات متعددی برگزار شده است؛ اما در پاسخ اینکه آیا همه تکالیف، با وجود گذشت هفت یا هشت سال از ابلاغ قانون، به طور کامل محقق شده است؟ باید گفت خیر؛ طبیعتا بسیاری از تکالیف انجام نشده است.

به گزارش ایسنا، وی شرایط سیاسی کشور، تحریم ها و محدودیت ها را بخشی از دلایل عدم اجرای کامل قانون هوای پاک عنوان کرد و با بیان اینکه برخی از این موارد مانع پیگیری به موقع بسیاری از موضوعات شده است، بر رویکرد دولت چهاردهم در خصوص بیان صریح مشکلات، تاکید کرد و افزود: دولت چهاردهم تلاش کرد تا مسائل و مشکلات را کتمان نکند؛ اگر مازوت سوزی رخ می دهد، صریح بگوییم مازوت سوزی اتفاق افتاده است. در همین راستا کارگروه ملی آلودگی هوا نیز به عنوان یکی از اولین کارگروه ها فعال شد و معاون اجرایی رییس جمهور در تمام جلسات حضور دارد. در جریان این جلسات تلاش شده است که همه دستگاه ها در سطح وزیر یا معاون وزیر پای کار باشند تا بتوان تصمیمات اصولی اتخاذ کرد.

انصاری با اشاره به محدودیت های تأمین سوخت و مشکلات موجود در نیروگاه ها گفت: با این وجود که در سال گذشته نتوانستیم موضوع سوخت مازوت را به صورت اساسی حل کنیم؛ اما با برگزاری جلسات منظم، پیگیری و همکاری با وزارت نفت و وزارت نیرو در نیروگاه شازند که مطالبه اجتماعی مردم بود و موجب آلودگی می شد، در مقاطعی از زمستان سال گذشته سوخت مازوتِ کم گوگرد در اختیار گذاشته شد که همین امر باعث شد میزان آلودگی ناشی از دی اکسید گوگرد در سال 1403 نسبت به 1402 کاهش قابل توجهی داشته باشد.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست با این حال تأکید کرد: این قطعا کافی نیست؛ حتماً باید تلاش کنیم حتی المقدور، خصوصاً در نیروگاه هایی که در مناطق سکونتی و جمعیتی قرار دارند سوخت مناسب استفاده شود چرا که سلامت انسان ها باید در اولویت باشد.

وی در ادامه به اسقاط خودروهای فرسوده نیز اشاره کرد و گفت: از سال 1396 تا 1402 مجموع خودروهای از رده خارج شده، برابر است با 350 هزار خودروی فرسوده ای که فقط در سال گذشته اسقاط شد؛ البته طبق تکلیف برنامه هفتم توسعه، باید سالانه 500 هزار خودروی فرسوده در کشور اسقاط شود که پیگیر این موضوع هستیم. در همین رابطه جلساتی نیز به صورت مستمر برگزار می شود و هم زمان در زمینه برقی سازی موتورسیکلت های کار نیز تلاش می کنیم.

انصاری ضمن تاکید بر پیگیری صنایع الاینده و منابع ثابت آلاینده نیز توضیح داد: در برخی شهرها مثل اراک و اهواز، عامل اصلی آلودگی منابع ثابت است. بر همین اساس شیوه فعالیت صنایعی که آلایندگی آن ها موجب تشدید آلودگی می شود نیز در جلسات پیگیری می شود و برنامه ها را پایش و رصد و موضوع را دنبال می کنیم.

انصاری با انتقاد از رویکردهای مقطعی افزود: باید به این نکته اشاره داشت که موضوع آلودگی هوا باید در چارچوب برنامه پیش برود. معمولاً و به ویژه در فصل سرد و هنگام وارونگی دما به اقدامات ضربتی اکتفا می شود و اقداماتی مانند اجرای طرح های ترافیکی مانند زوج وفرد، تعطیلی مدارس و نهایتا توقف پروژه های عمرانی در دستور کار قرار می گیرد. اقداماتی که حکم مُسکن دارند و اگرچه در همان ایام شرایط را بهبود می بخشند اما برای رسیدن به راهکارهای پایدار، باید بهبود کیفیت سوخت، اسقاط خودروها و موتورسیکلت های فرسوده، توسعه حمل ونقل عمومی و کنترل آلودگیِ منابع ثابت مانند صنایع و نیروگاه ها را به صورت مستمر دنبال شود.

معاون رییس جمهوری تاکید کرد: کاهش تدریجی تعداد روزهای ناسالم می تواند نشانه حرکت قدم به قدم در مسیر رشد باشد.

انصاری به پیشنهاداتی که در خصوص اصلاح قانون هوای پاک ارایه شده نیز اشاره کرد و درباره همکاری مجلس شورای اسلامی و نمایندگان نیز گفت: پیشنهاداتی در رابطه با اصلاح بعضی قوانین مطرح بوده است که در همین رابطه با مجلس و نمایندگان محترم برای بازنگری برخی قوانین در ارتباط هستیم. برای مثال، از تصویب قانون مدیریت پسماند زمان زیادی می گذرد و لازم بود ضمانت های اجرایی برخی مفاد آن اصلاح شود. این موضوع اکنون در دستور کار است و تقریباً به مراحل انتهایی رسیده تا قانون مدیریت پسماند اصلاح شود.

وی درباره قانون هوای پاک نیز افزود: در خصوص ماده 11 قانون هوای پاک نیز نقطه نظراتی مطرح شده تا جایگاه حاکمیتی سازمان تقویت شود که این موضوع در حال بررسی است.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه گفتگوی خود که در استودیو ایسنا انجام شد، درباره اقدامات زیست محیطی یک سال اخیر دولت چهاردهم نیز گفت: در این دوره تمام تلاشمان بر این بود که گفتمان محیط زیست را در بدنه دولت تقویت کنیم؛ به گونه ای که هر یک از اعضای دولت پای کار محیط زیست باشند. با توجه به بحران های زیست محیطی که با آن ها روبه رو هستیم و دیگر قابل انکار نیستند، تلاش ما عمدتاً معطوف به این بوده که این موضوع در اولویت قرار گیرد.

او ادامه داد: هفته گذشته نیز گزارشی را در هیئت دولت ارائه کردیم که در خصوص گزارش سال 2024 برنامه محیط زیست ملل متحد درباره وضعیت محیط زیست جهان و سناریوهای پیش رو بود. سپس تلاش کردیم مصادیق مشابهی که در کشورمان وجود دارد را نیز نشان دهیم؛ مصادیقی که بیانگر ناپایداری توسعه است. در دهه های گذشته متأسفانه به ظرفیت های زیست محیطی و اکولوژیک توجه کافی نشده و نتیجه آن بروز مشکلات در بخش های مختلفی چون مدیریت منابع آب، پسماندها، انرژی، آلودگی ها و گرد و غبار بوده است.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست تأکید کرد: باید نگاه توسعه پایدار در همه ابعاد توسعه کشور محور قرار گیرد که در غیر این صورت، روند توسعه ناپایدار خواهد بود.

انصاری با اشاره به بازخورد مثبت این گزارش در دولت گفت: گزارش ارائه شده با استقبال اعضای دولت مواجه شد و حتی دکتر پزشکیان تأکید کردند که این گزارش برای استانداران نیز ارائه شود. موضوع اصلی این است که گفتمان محیط زیست باید ترویج و نهادینه شود که در این دوره عمده تمرکز بر همین موضوع بوده است.

وی در ادامه به اقدامات مشخص دولت در حوزه محیط زیست اشاره کرد و گفت: در زمینه سیاستگذاری های کلان تلاش شد که موضوعات محیط زیستی پررنگ شود و به عنوان مثال یکی از حوزه های مهم، توسعه انرژی های تجدیدپذیر است. در ایران با بحران انرژی مواجه هستیم و در عین حال ازظرفیت خدادادی قابل توجهی در کشور برخورداریم به طوری که در بسیاری از مناطق ایران بیش از 300 روز در سال آفتابیست؛ اما تاکنون از این ظرفیت استفاده کافی نشده است.

رییس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: طی یک سال گذشته بیش از 1300 مگاوات انرژی خورشیدی توسعه پیدا کرده است؛ در حالی که این رقم با مجموع ظرفیت انرژی خورشیدی ایجاد شده طی چند دهه گذشته برابر است. البته ظرفیت افزایش و توسعه در این بخش بسیار بیشتر است.

وی همچنین به حوزه دیپلماسی محیط زیست اشاره کرد و گفت: تلاش ما بر این است که دیپلماسی محیط زیست با همکاری وزارت امور خارجه، به ویژه در سطح کشورهای منطقه موضوعات زیست محیطی دنبال شود.

وی گفت: مرجعیت کنوانسیون تنوع زیستی و برنامه های پیش بینی شده در حوزه حفاظت از تنوع زیستی، با اولویت گونه های در معرض خطر انقراض نیز از محورهای اصلی کار در سال گذشته بوده است. همچنین موضوعات دیگری مانند آلودگی هوا و گردوغبار نیز همچنان از تکالیف اصلی سازمان حفاظت محیط زیست است که باید با اقتدار و قوت بیشتری پیگیری شوند.

انصاری در پایان به مسائل مرتبط با معیشت پرسنل سازمان محیط زیست، منابع مالی و اعتباری نیز اشاره داشت و در این رابطه گفت: این مسایل نیز مورد توجه قرار گرفت و در سال گذشته از رشد مناسبی برخوردار شد، هرچند که از سال های گذشته عقب ماندگی هایی وجود داشت و طبیعتا این میزان همچنان کافی نیست. بنابراین این مسیر باید با تلاش های افزون تر و حرکات جدی تر در چارچوب وظایف محوله ادامه پیدا کند تا چالش های محیط زیستی کاهش یابد.