فرارو- وزرای خارجه چین، روسیه و ایران در نامه ای مشترک به سازمان ملل با اقدام سه کشور اروپایی برای آغاز روند فعال سازی مکانیسم ماشه مخالفت کرده و نسبت به آن واکنش نشان داده اند.

به گزارش فرارو، برخی نمایندگان مجلس درخواست کرده اند ایران از NPT خارج شود، سخنگوی وزارت خارجه درباره خروج ایران از NPT گفته است دولت از نظر قانونی نمی تواند مانع خروج ایران از معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای شود. جلال ساداتیان دیپلمات پیشین ایران و تحلیلگر سیاست خارجی در گفتگو با فرارو به بررسی وضعیت موجود پرداخته است:

جلال ساداتیان به فرارو گفت: شروطی که هم اکنون از سوی ایالات متحده آمریکا و اسراییل اعلام شده اند، به وضوح در حوزه بین الملل خطرناک و حساس محسوب می شوند. این شروط، به ظاهر جزیی و محدود به توافقات هسته ای به نظر می رسند، اما نمی توان منکر این موضوع شد که این شروط می توانند مسیر کلی تصمیم گیری های بین المللی و دیپلماتیک را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. در شرایط موجود، همه نگاه ها به تصمیمی کلیدی دوخته شده که در شورای امنیت سازمان ملل متحد گرفته می شود. تصمیمی که انتظار می رود روشن کننده مسیر آینده باشد و آخرین وضعیت تحولات منطقه و توافقات بین المللی را تعیین کند.

وی افزود: وزرای خارجه کشورهای چین و روسیه و همچنین ایران ، پیامهایی مشابه به رییس کل شورای امنیت ارسال کرده و خواستار رسیدگی دقیق و بیطرفانه در این زمینه شده اند. در این نامه ها اعلام شده که شورای امنیت نباید تحت تأثیر فشارهای یکجانبه یا خواسته های سیاسی خاص قرار گیرد و همه تصمیم ها باید بر اساس اصول و قوانین بین المللی انجام شوند. یکی از مباحث کلیدی بحث، تمدید مدت تعلیق مکانیسم ماشه است. بر اساس طرح پیشنهاد شده، اگر زمان فعال سازی مکانیسم ماشه، 6 ماه به تعویق بیفتد، زمان فعال سازی، به جای فروردین ماه، به مهرماه آینده موکول می شود. چنین اقدامی، در واقع فرصتی بیشتر برای رایزنی ها و کاهش فشارهای فوری بر ایران فراهم می کند و می تواند روند تصمیم گیری شورای امنیت را آرام تر و محتاطانه تر کند.

دیپلمات پیشین ایران در انگلستان در ادامه گفت: با وجود تلاشهای اخیر ایران، چین و روسیه، ترکیب شورای امنیت فعلی به نفع آمریکا است. این موضوع باعث می شود که ایالات متحده از اهرم قابل توجهی برای تأثیرگذاری بر تصمیمات این شورا برخوردار باشد. با این وجود، پیچیدگی های منطقه ای، تضاد تمایل اسراییل برای درگیری نظامی و عدم تمایل آمریکا به مناقشات نظامی در منطقه را پررنگ تر می کند. اسراییل، آشکارا تلاش می کند مانع از رسیدن به نتیجه ای ملموس در مذاکرات ایران و آمریکا شود. این تضاد، فضای دیپلماتیک موجود را حساس و شکننده کرده است.

وی افزود: رییس جمهور کشورمان اخیرا واکنشی هوشمندانه نشان داده و اعلام کرده که آماده گفتگو به شرط رعایت عدالت در مذاکرات است. این سخن، در واقع تلاش ایران برای حفظ توازن میان مقاومت و پایداری سیاسی و امنیتی را نشان می دهد و ثابت می کند ایران به دنبال مدیریت فشارها و حفظ منافع ملی خود است. اروپایی ها نیز گرچه، در ظاهر بر مواضع خود اصرار دارند، اما در همین بازه زمانی یک ماهه، اگر اقدامی از سوی ایران صورت گیرد، اروپا به آن ترتیب اثر می دهد. فعال شدن مکانیسم ماشه، یکی از موضوعات حساس و تعیین کننده در پرونده های سازمانی است. فعال سازی این مکانیسم عملاً به معنای افزایش فشارها بر ایران و محدودیت هایی بیشتر در حوزه های اقتصادی و دیپلماتیک خواهد بود. به همین دلیل، توافق یا عدم توافق برای تعویق مکانیسم ماشه، حیاتی دارد.

این تحلیلگر ارشد سیاست خارجی در ادامه گفت: هیچ کس نمی تواند با قطعیت پیش بینی کند که آیا این مکانیسم، عملی خواهد شد یا خیر، اما تلاش های دیپلماتیک در این زمینه ادامه خواهد داشت. نقش شورای امنیت در این پرونده بی بدیل است. تصمیمات این شورا، به ویژه درباره مکانیسم ماشه، می تواند مسیرهای بین المللی و سیاست های منطقه ای را تعیین کند. در این شورا نه تنها وضعیت فعلی را تحت تأثیر قرار می دهد، بلکه بر ثبات سیاسی، امنیت و اعتبار سازمان های بین المللی در سالهای آتی نیز تاثیر گذار خواهد بود. تجربه نشان می دهد که در موضوعات حساس، تصمیمات شتاب زده و تحت فشار، می تواند اثرات مخربی بر روند مذاکرات و ثبات منطقه داشته باشد.

وی افزود: در این شرایط، کشورهای مختلف برای افزایش وزن خود، سیاست های فشار را انتخاب کرده اند. در مجموع، پرونده تعلیق یا فعال سازی مکانیسم ماشه، یکی از پیچیده ترین و حساس ترین پرونده های بین المللی در سال های اخیر است. شروط آمریکا و اسراییل، فشارهای منطقه ای، نقش های اروپایی ها و استفاده از ایران در زمین گیری و مقاومت، همگی در یک شبکه پیچیده دیپلماتیک قرار دارند که نتیجه آن نه تنها بر روابط ایران و جهان است، بلکه بر ثبات و امنیت کل منطقه تاثیرگذار خواهد بود. ایران با سیاستی محتاطانه، اما قاطع، هم به دنبال حفظ مسیر و کاهش فشارهای بین المللی است.