فرارو- با افزایش نقش هوش مصنوعی در محیط های کاری، اهمیت مهارت های انسانی چون همدلی و هوش هیجانی بیش از پیش برجسته شده است.

به نقل از فوربز، با گسترش حضور هوش مصنوعی در محیط های کاری و واگذاری بسیاری از کارهای تکراری و دستی به این فناوری، دیگر آنچه شرکت های موفق را متمایز می کند، صرفاً ابزارها یا فرآیندهای ماشینی نیست، بلکه ویژگی های انسانی است؛ ویژگی هایی همچون همدلی، خودآگاهی و هوش هیجانی.

هوش هیجانی معمولاً به عنوان یک مهارت فردی معرفی می شود، اما در سطح تیمی نیز به همان اندازه اهمیت دارد. ونسا اورچ دروسکات، نویسنده ی کتاب تیم باهوش هیجانی: ساخت گروه های همکاری که از بقیه پیشی می گیرند، هوش هیجانی تیمی را چنین توصیف می کند: مجموعه ای از عادت ها و هنجارهای رفتاری که نیازهای اجتماعی اصلی افراد را هنگام ورود به تیم ها برآورده می کند؛ نیاز به پذیرفته شدن و ارزشمند بودن، نیاز به گفت وگوهایی که درک مشترکی از اولویت ها و تجربیات تیم ایجاد کند و نیاز به احساس واقعی تأثیرگذاری و اختیار درون تیم.

پویایی تیمی می تواند عامل موفقیت یا شکست یک پروژه باشد. از همین رو، اندیشیدن به راهکارهایی برای ساختن تیم هایی با هوش هیجانی بالا، جایی که همه اعضا احساس ارزشمندی و شنیده شدن دارند، ضرورتی اجتناب ناپذیر است. خوشبختانه، ابزارهای هوش مصنوعی اکنون فرصت های تازه ای در اختیار مدیران قرار داده اند تا وجه انسانی همکاری ها را تقویت کنند. در ادامه، سه استراتژی مهم برای ساخت چنین تیم هایی با بهره گیری از هوش مصنوعی بررسی می شود.

نقطه ی آغاز برای ایجاد یک تیم باهوش هیجانی، مرحله ی استخدام است. بسیاری از مدیران رویکردی شتاب زده اتخاذ می کنند: فرآیند جذب نیرو را با عجله پیش می برند و مشکلات را بعدها حل می کنند. این نگاه کوتاه مدت می تواند هزینه های سنگینی در پی داشته باشد. در مقابل، تصمیم های حساب شده و دقیق در مرحله ی استخدام، سرمایه گذاری ارزشمندی محسوب می شوند.

ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی کمک می کنند تا بدون کاهش کارایی، زمان و منابع بیشتری صرف انتخاب دقیق نیروها شود. تحقیقات نشان داده است این ابزارها می توانند زمان استخدام را بین 20 تا 30 درصد کاهش دهند، بی آنکه ارزیابی مهارت های نرم مانند همدلی یا سازگاری نادیده گرفته شود.

نمونه هایی از این ابزارها عبارت اند از:

عامل های مکالمه ای: این ابزارها با نامزدهای شغلی وارد گفت وگوی دوطرفه می شوند و اطلاعاتی مانند نام، ایمیل، شماره تماس و زمان های در دسترس را جمع آوری می کنند. چنین فرآیندی نه تنها تجربه ای بهتر برای داوطلبان ایجاد می کند، بلکه کار استخدام کنندگان را نیز تسهیل می سازد.

عامل های ارزیاب: این دسته از ابزارها آزمون های شناختی، فنی و رفتاری ارائه می دهند و حتی برخی از آن ها فرآیند را بازی وارسازی کرده، سناریوهای واقعی را برای سنجش واکنش داوطلبان شبیه سازی می کنند. تحلیل پاسخ ها می تواند میزان همدلی، لحن، یا مهارت های ارتباطی افراد را روشن سازد.

عامل های مصاحبه گر: ابزارهایی مانند HireVue با استفاده از فناوری تشخیص گفتار و تحلیل احساسات، مصاحبه ها را انجام داده و کیفیت پاسخ ها را ارزیابی می کنند.

ترکیب این فناوری ها باعث می شود شرکت ها فراتر از رزومه یا مهارت های سخت، ویژگی هایی همچون همدلی، توانایی همکاری و انعطاف پذیری را بسنجند. نتیجه ی نهایی، تیم هایی است که با کاهش تعارضات و تقویت انسجام، عملکرد بهتری دارند.

نظرسنجی های دوره ای ابزار رایجی برای سنجش نظر کارکنان درباره ی محیط کاری هستند. اما این روش ها محدودیت دارند، زیرا به خوداظهاری وابسته اند. بسیاری از کارکنان ممکن است از ابراز بازخورد منفی خودداری کنند یا حتی از کاهش انگیزه ی خود آگاه نباشند. در این جا نیز هوش مصنوعی می تواند شکاف ها را پر کند.

به عنوان نمونه، تحلیل احساسات در پیام رسان های کاری مانند Slack قادر است لحن پیام ها را بررسی کرده و تصویری دقیق تر از میزان رضایت و درگیری کارکنان ارائه دهد. اگر کارمندی به طور مداوم ایده های همکاران را رد کند و همین مسئله موجب کاهش مشارکت دیگران شود، سیستم می تواند این الگو را شناسایی و به مدیران هشدار دهد. این روش می تواند علائم اولیه ی فرسودگی یا تنش را آشکار سازد و مانع از تبدیل شدن آن ها به بحران شود.

همچنین برخی ابزارهای خلاصه ساز جلسات که با هوش مصنوعی کار می کنند، نه تنها محتوای جلسه را بازگو می کنند بلکه تغییرات احساسی و لحن حاکم بر جلسه را هم نشان می دهند. آن ها می توانند سهم هر فرد در گفت وگو، لحن مثبت یا منفی صحبت ها و نقاط کلیدی را مشخص کنند. البته این ابزارها نیز بی خطا نیستند و ممکن است در تشخیص طعنه یا طنز دچار خطا شوند. بنابراین، استفاده از آن ها باید همراه با آگاهی از محدودیت ها باشد.

در عین حال، مسئله ی اعتماد و حریم خصوصی اهمیت بالایی دارد. کارکنان باید بدانند چنین ابزارهایی با هدف حمایت و بهبود محیط کاری استفاده می شوند، نه برای نظارت یا کنترل بیش از حد. در صورت مدیریت درست، این داده ها به مدیران کمک می کنند پیش از آنکه مشکلات کوچک به بحران تبدیل شوند، اقدام مناسب انجام دهند.

بسیاری تصور می کنند به کارگیری هوش مصنوعی به معنای کاهش نیرو و صرفه جویی صرف در هزینه هاست. اما تجربه ی برخی شرکت ها خلاف این را ثابت کرده است. واقعیت این است که هر چه بیشتر بتوان کارهای تکراری و خسته کننده را به هوش مصنوعی سپرد، زمان بیشتری برای پرداختن به امور انسانی تر همچون ایجاد ارتباط، تقویت فرهنگ سازمانی و حمایت از روحیه ی تیم باقی می ماند.

کارهایی مانند زمان بندی جلسات، نوشتن صورت جلسه یا تولید پیش نویس اولیه ی اسناد می تواند به طور کامل به ابزارهای هوش مصنوعی سپرده شود. این کار باعث می شود کارکنان به جای غرق شدن در وظایف روزمره، زمان بیشتری برای گفت وگوهای فردی، برگزاری ناهارهای تیمی یا بررسی وضعیت روانی یکدیگر داشته باشند. چنین فعالیت هایی هرچند ساده به نظر می رسند، اما پایه های اعتماد و همدلی در تیم را مستحکم تر می کنند.

هوش مصنوعی دیگر صرفاً ابزاری برای افزایش سرعت و کاهش هزینه ها نیست. از استخدام گرفته تا پایش روحیه ی کارکنان و آزادسازی زمان از طریق خودکارسازی کارهای روزمره، هوش مصنوعی می تواند شریک مؤثری در ساخت محیط های کاری سالم تر، همدلانه تر و مشارکتی تر باشد. آینده ی کار، آینده ای است که در آن فناوری و انسان در کنار یکدیگر، نه در برابر هم، همکاری می کنند؛ جایی که ماشین ها کارهای تکراری را انجام می دهند و انسان ها بر بخش هایی متمرکز می شوند که نیازمند همدلی، خلاقیت و ارتباط عمیق انسانی است.