پس از رشد قابل توجه قیمت سکه و عبور آن از کانال 90 میلیون تومان، بازار طلا در هفته های اخیر با نوسانات قابل توجهی روبه رو شده است. این روند صعودی، نگرانی بخشی از مردم را در مورد کاهش ارزش ریال و حفظ قدرت خرید دارایی های خود افزایش داده و تقاضا برای سرمایه گذاری در طلا و سکه را بالا برده است.

به گزارش نبض بازار، تحلیلگران اقتصادی معتقدند که با وجود افزایش نرخ جهانی طلا، عواملی مانند سیاست های داخلی، انتظار مردم و جریان نقدینگی در بازار داخلی نقش اصلی در این نوسانات ایفا کرده اند.

در همین شرایط، بانک مرکزی قرار است ازامروز 17 شهریور پیش فروش سکه را آغاز کند. مدت تحویل این سکه ها سه ماه بعد تعیین شده و هدف اصلی این اقدام، علاوه بر جمع آوری نقدینگی، ایجاد آرامش روانی در بازار و حفظ ارزش دارایی های اقشار مختلف جامعه اعلام شده است. کارشناسان اقتصادی هشدار می دهند که این سیاست بیشتر جنبه کوتاه مدت و نمادین دارد و تأثیر بلندمدتی بر روند تورم و بازار ارز نخواهد گذاشت.

یوسف کاووسی، کارشناس اقتصادی تأکید کرد که فروش سکه از سوی بانک مرکزی نه تنها ابزار کنترل تورم نیست بلکه بیشتر جنبه نمادین و درآمدی برای دولت دارد. به گفته او، بانک مرکزی این اقدام را با هدف جمع آوری نقدینگی و آرام سازی روانی بازار انجام می دهد، در حالی که در علم اقتصاد چنین سیاستی جایگاهی ندارد.

کاووسی تصریح کرد: بانک مرکزی اعلام کرده که فروش سکه با هدف حفظ ارزش دارایی های اقشار پایین انجام می شود تا نگران کاهش ارزش پول خود نباشند. اما واقعیت این است که این سیاست به جای گردش پول در اقتصاد، منجر به انباشت آن در گاوصندوق ها و بالش های مردم می شود. او افزود: وقتی پولی که می تواند در تولید، خرید ماشین آلات یا توسعه تکنولوژی جریان یابد، به شکل سکه ذخیره شود، نه تنها به کنترل تورم کمکی نمی کند بلکه اثر تورمی مضاعفی به دنبال خواهد داشت.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه ریشه اصلی تورم در عوامل پولی، کسری بودجه دولت، سیاست های مالی و انتظارات تورمی نهفته است، گفت: عرضه سکه در بهترین حالت می تواند به طور موقت بخشی از نقدینگی را از بازار ارز منحرف کند، اما هیچ تأثیر بلندمدتی بر کنترل نرخ تورم و بازار ارز نخواهد داشت. به باور او، بازار ارز از مؤلفه هایی مانند سیاست خارجی، فروش نفت و بازگشت پول های بلوکه شده اثر می پذیرد و نه از عرضه چند میلیون قطعه سکه.

کاووسی افزود: بانک مرکزی با فروش سکه در واقع درآمدی تازه برای دولت ایجاد می کند. هر سکه ای که حدود 65 میلیون تومان هزینه دارد، با قیمت نزدیک به 85 میلیون تومان فروخته می شود و این فاصله حدود 20 میلیون تومان به ازای هر قطعه، به کسری بودجه دولت کمک می کند. او خاطرنشان کرد که این سیاست بیش از آنکه به نفع مردم باشد، به تقویت منابع مالی دولت منجر می شود.

به گفته کاووسی، نگرانی از ایجاد سوداگری در بازار چندان جدی نیست، زیرا فروش سکه با کد ملی و سقف مشخص انجام می شود و به سامانه مالیاتی متصل است. او توضیح داد: اگر بانک مرکزی فروش نامحدود سکه را آزاد می کرد، زمینه سوداگری ایجاد می شد؛ اما در شرایط فعلی بیشتر تلاش کرده نیاز محدود خانوار ها را پاسخ دهد.

کاووسی در ادامه تأکید کرد که وظیفه بانک مرکزی حفظ ارزش ریال است و نه فروش سکه. او افزود: اینکه بانک مرکزی با فروش طلا به جای حمایت از ریال عمل کند، به معنای پشت کردن به مأموریت اصلی خود است. به باور او، این اقدام بیشتر برای خرید اعتماد عمومی و ایجاد آرامش کوتاه مدت در بازار انجام می شود؛ اعتمادی که کاووسی آن را اعتبار مصنوعی و نه واقعی دانست.