دهه 1990 با خودروهای اسپورت فوق العاده ای همراه بود. از آکورا ان اس اکس و فراری اف355 گرفته تا مک لارن اف1 بی همتا، علاقه مندان به خودروهای اسپورت هرگز انتخاب های بهتری نداشتند. اما در کنار این مدل های نمادین و پرسر و صدا، خودروهای کمتر شناخته شده ای وجود داشتند که به تدریج به فراموشی سپرده شدند.

به گزارش آخرین خودرو، ما با مرور آرشیو مجلات خودرویی که از دهه 1980 جمع آوری کرده بودیم، برخی از این مدل ها را مجدداً کشف کرده و سعی داریم توجهی را که شایسته آن هستند به ایشان بازگردانیم. اگرچه برخی از مدل های فهرست شده ممکن است برایتان آشنا باشند، شرط می بندیم که موارد غافلگیرکننده ای وجود دارند که از خاطرتان رفته اند.

شایان ذکر است که اگرچه برخی از این خودروهای اسپورت دهه 90 ممکن است برای تعدادی از خوانندگان ما آشنا باشند، اما همه لزوماً با بازی های اولیه گرن توریسم بزرگ نشده اند. اینها مدل هایی هستند که هرچند در زمان خود مورد تحسین قرار گرفتند، تاریخ به سرعت آن ها را به نفع مدل های موفق تر یا جدیدتر به فراموشی می سپارد.

در میان این گنجینه های فراموش شده، خودروهایی وجود دارند که با نوآوری های فنی جسورانه یا طراحی پیشگامانه خود سعی در شکستن مرزهای موجود داشتند، اما به دلایل مختلف از رقابت با مدل های پرطرفدارتر بازماندند. برخی به دلیل قیمت بسیار بالا، برخی دیگر به دلیل بازاریابی ضعیف، و تعدادی نیز صرفاً به این دلیل که بیش از حد جلوتر از زمان خود بودند، نتوانستند جایگاه شایسته خود را در صنعت خودرو به دست آورند.

این مرور نه تنها یادآور خاطرات گذشته است، بلکه فرصتی برای تجلیل از شجاعت و خلاقیت سازندگانی است که جسارت متفاوت بودن را داشتند. بسیاری از این خودروها امروزه به عنوان کلکسیونی های ارزشمند شناخته می شوند و در میان علاقه مندان به خودروهای کلاسیک جایگاه ویژه ای پیدا کرده اند.

1989 1991

آلفارومئو اس زد (اسپرینت زاگاتو) یک خودروی اسپورت محدود بود که با هدف بازگرداندن بخشی از میراث غنی مسابقه ای آلفارومئو در یکی از دوران های دشوار تاریخ این شرکت طراحی شد. پروفیل تخت و زوایای تیز اس زد در زمان خود—و حتی تا به امروز—کاملاً بی نظیر بود. طراحی این خودرو حاصل همکاری بین خانه طراحی زاگاتو و آلفارومئو بود و اولین مدلی بود که با استفاده از روش های طراحی و ساخت به کمک کامپیوتر تولید شد؛ دلیلی که به احتمال زیاد باعث ایجاد آن تناسبات “جالب” و غیرمعمول در آن شده است.

این اولین همکاری زاگاتو و آلفارومئو نبود، بلکه ادامه دهنده سنت همکاری های پیشین این دو برند ایتالیایی در پروژه هایی چون جونیور زاگاتو و تی زد 1 زاگاتو بود که امروزه ارزشی میلیونی دارند، برخلاف اس زد که بسیار مقرون به صرفه تر باقی مانده است.

اگرچه طراحی ظاهری آن ممکن است سلیقه ای باشد، اما عملکرد پیشرانه 3.0 لیتری V6 آن در زمان خود بی نظیر بود. حدود 1036 دستگاه از نوع کوپه اس زد و 278 دستگاه از نسخه کابریولت آر زد تولید شد. هیچ یک از این خودروها به صورت جدید به بازار آمریکا عرضه نشدند، بنابراین دیدن یکی از آن ها در جاده های عادی، رویدادی بسیار نادر است.

1988 1995

شاید انتخاب ب ام و M5 در فهرست خودروهای فراموش شده عجیب به نظر برسد، اما به نظر می رسد نسل دوم این خودرو (E34) به شکلی از یادها رفته است. دلیل اصلی این است که نمونه اولیه (E28) شاهکاری بی همتا و بدون رقیب مستقیم بود، در حالی که این نسل، خودرویی نرم تر و کم هیجان تر تلقی می شد و دیگر بازار سدان های اسپرت را به طور انحصاری در اختیار نداشت. با این حال، E34 از نسخه تکامل یافته موتور افسانه ای M88 که توسط پل روش توسعه داده شده بود ( با نام S38 ) بهره می برد که برای مدل سال 1992 با افزایش حجم و قدرت همراه شد.

دلیل دیگر فراموشی این سدان اسپرت فوق العاده، تحولی بود که نسل بعدی M5 به وجود آورد. پیشرانه 4.9 لیتری V8 با 394 اسب بخار، عملکرد را به سطح کاملاً جدیدی ارتقا داد و رقبا را برای سال ها در موقعیت تعقیب قرار داد. با این حال، نکته جالب درباره E34 این است که اگرچه یک کلاسیک مدرن شایسته توجه است، اما همچنان برای استفاده روزمره کاملاً مناسب می باشد و گزینه ای عالی برای کسانی است که واقعاً قصد رانندگی با خودروی قدیمی خود را دارند. این روزها E34 M5 هنوز هم یک سری امِ کم ارزش دانسته شده است، هرچند ارزش آن در حال افزایش می باشد، شاید به این دلیل که آخرین M5 با پیشرانه شش سیلندر خطی بود.

1991 2003

در نگاه اول، سیزتا-مورودر بسیار شبیه به لامبورگینی دیابلو به نظر می رسد و این شباهت دلیلی محکم دارد. این شرکت توسط یک مهندس سابق لامبورگینی تأسیس شد و طراحی آن را مارچلو گاندینی بر عهده داشت کسی که طراحی حداقل ده مدل لامبورگینی از جمله دیابلو در کارنامه او ثبت شده است.

مورودر همچنین از قدرت لامبورگینی بهره می برد. پیشرانه عظیم 6.0 لیتری 16 سیلندر آن از دو موتور V8 لامبورگینی اوراکو ساخته شده بود. جذابیت یک سوپرکار 16 سیلندر در ابتدا سفارشات بسیاری را جذب کرد، اما مشکلات داخلی، عدم موفقیت در دریافت تأییدیه برای بازار آمریکا و بحران مالی جهانی در شرف وقوع باعث شد تنها پنج دستگاه در دوره تولید اولیه ساخته شود. شش دستگاه دیگر در سال های بعد تولید شدند که همگی تحت نام سیزتا V16T عرضه شدند، چرا که جورجیو مورودر، یکی از بنیانگذاران، از شرکت جدا شده بود.

1990 1996

دوج استیلث در واقع یک میتسوبیشی 3000GT با طراحی متفاوت بود که در آمریکا با سه نوع پیشرانه مختلف 3.0 لیتری V6 به فروش می رسید. مدل بالارده استیلث آر/تی مجهز به موتور توربوی دوقلوی پیشرفته ای بود که عملکرد سریعی را برای آن به ارمغان می آورد، ضمن اینکه سیستم تمام چرخ محرک، قابلیت استفاده از آن را در تمام طول سال ممکن می ساخت.

با وجود نقدهای مثبت در زمان خود، فروش این خودرو هرگز رضایت بخش نبود و همین امر باعث شده که هم استیلث و هم 3000GT امروزه به خودروهایی نادر تبدیل شوند. با وجود کم یابی، این مدل دوج برای یک خودروی اسپرت دهه 90 قیمت نسبتاً مقرون به صرفه ای دارد و از این رو می تواند گزینه ای جذاب برای علاقه مندان با بودجه محدود باشد.

1992 1995

فورد تاروس SHO (Super High Output) در سال 1989 به عنوان یک سدان اسپرت با موتور V6 طراحی شده توسط یاماها معرفی شد. این خودرو به عنوان یک “اسلیپر” (خودروی معمولی با قابلیت های استثنایی) شناخته می شد، چرا که نشانه های ظاهری کمی از قدرت 220 اسب بخشی موجود در زیر کاپوت آن قابل مشاهده بود.

بین سال های 1989 تا 1999 سه نسل از تاروس SHO تولید شد که دو نسل اول با موتور 3.0 یا 3.2 لیتری V6 و نسل سوم با موتور 3.4 لیتری V8 عرضه گردید. تمامی این مدل ها در زمان خود سریع بودند، در حالی که ظاهری کاملاً معمولی داشتند.

پروسه یک وقفه ده ساله، فورد نسل چهارم SHO را با موتور 3.5 لیتری V6 توربوی دوقلو احیا کرد. امروزه یافتن نمونه های دست دوم مدل های دهه 1990 دشوار است و نمونه های باکیفیت آن بسیار پرطرفدار هستند. هرچند کوپه های دو سرنشینه و رودسترها ممکن است اسپرت تر به نظر برسند، اما تعداد کمی از خودروهای آن دوران وجود دارند که بتوانند هم زمان هیجان سطح SHO و قابلیت های مناسب برای خانواده را ارائه دهند.

1990 1992

غیر از علاقه مندان پروپاقرص جگوار، بیشتر مردم تصور می کنند که XJ220 تنها سوپرکار تولیدشده توسط این برند در دهه 1990 بود. اما این XJR-15 بود که اول آمد و برخلاف XJ220 که قرار بود به موتور V12 مجهز شود اما در نهایت به یک V6 توربوچارژر بسنده کرد، این جگوار از یک پیشرانه 6 لیتری V12 واقعی بهره می برد. این خودرو اولین خودروی جاده ای بود که از کامپوزیت های فیبر کربن ساخته شد و در عین حال، خود را به عنوان یک خودروی مسابقه ای توانا نیز ثابت کرد. در نهایت تنها 53 دستگاه از آن تولید شد.

در حالی که XJ220 دیرتر با فضای داخلی پوشیده شده از چرم و امکانات رفاهی مطابق با عصر خود عرضه شد، XJR-15 خودرویی با تمرکز بسیار بیشتر بر عملکرد بود. فیبر کربن نمایان، تعداد زیادی صفحه نمایش و کلید ها و سوییچ های ساده و ابتدایی، به وضوح این خودرو را به عنوان یک bolide مسابقه ای برای جاده تعریف می کرد، نه فقط یک وسیله تظاهر برای افراد ثروتمند. برای علاقه مندان سفت و سخت رانندگی، می توان آن را اوج سوپرکارهای دهه 90 در نظر گرفت.

1993 1994

با وجود ظاهری که از برخی زوایا ممکن است شبیه به یک خودروی کیت به نظر برسد، اما در زیر پنل های بدنه عجیب و غریب و قطعات قرض گرفته شده (چراغ های عقب از آئودی 80 گرفته شده اند)، خبری از موتور 2.0 لیتری میاتا نیست. لیستر استورم در واقع یک خودروی مسابقه ای برای جاده بود، با بدنه ای از جنس فیبر کربن و یک موتور 7.0 لیتری V12 جگوار که از خودروی مسابقه ای لمانز اقتباس و تعدیل شده بود.

این خودرو به همان اندازه که زشت بود، سریع نیز محسوب می شد، اما تنها چهار دستگاه از نسخه جاده ای آن تولید شد. نسخه های مسابقه ای لیستر استورم در رشته های مختلف به رقابت پرداختند و چندین پیروزی قابل توجه نیز به دست آوردند. نکته جالب اینجاست که لیستر استورم یک خودروی چهار نفره نیز بود که همین موضوع باعث ایجاد سیلوئتی شده که کمی دوست داشتنی کردنش دشوار است و در عین حال یکی از سریع ترین خودروهای چهار نفره ای است که تا به حال فروخته شده است.

1990 1994

برای طرفداران خودرو در آمریکا، مالکیت یک نیسان پالسار در دهه 1990 به معنای این بود که زندگی طبق برنامه پیش نرفته است. این به آن دلیل بود که در آمریکا تنها نسخه پایه با موتور 1.4 لیتری در دسترس بود، در حالی که اروپا و ژاپن می توانستند از نسخه جیتی آی-آر بهره مند شوند که می توانست از بسیاری کوروت های آن زمان پیشی بگیرد.

نیسان پالسار GTI-R برای تأمین الزامات homologation گروه آ ساخته شد. این خودرو مجهز به پیشرانه 2.0 لیتری توربو، سیستم تمام چرخ محرک و قطعات تعلیق و انتقال قدرت اصلاح شده بود. تنها 14,613 دستگاه از مدل GTI-Rدر سطح جهانی تولید شد که هیچ یک در آمریکا عرضه نشد.

1992 1999

شرکت پانوز بیشتر با دنیای مسابقات شناخته می شود، اما همچنین چندین خودروی جاده ای با تولید محدود نیز عرضه کرده است. پانوز رودستر در سال 1992 به عنوان یک خودروی اسپرت دو نفره معرفی شد که از مواد سبک وزن ساخته شده و حداقل امکانات لوکس در آن تعبیه شده بود. این شرکت در آن زمان خودروهای دیگری مانند اسپرانت نیز ارائه می داد، اما هیچ کدام به اندازه این رودستر دیوانه وار نبودند. می توان آن را مشابه پلیموث پراولر در نظر گرفت، اما بدون مصالحه ای که در پیشرانه شش سیلندر و جعبه دنده اتوماتیک آن وجود داشت.

در سال 1996، این خودرو به شاسی آلومینیومی مجهز شد و مدل به روزرسانی شده با نام AIV (مخفف Aluminum Intensive Roadster) تغییر نام یافت تا بر استفاده از فضاشاسی آلومینیومی اکسترود شده تأکید کند. هر دو مدل رودستر از پیشرانه ها و قطعات فنی فورد بهره می بردند و در طول دوره هفت ساله تولید، تنها 220 دستگاه از آن ها ساخته شد.

1991 1996

در حالی که سوبارو با ایمپرزای توربوشارژر در حال ساختن نامی برای خود در رالی های جهانی بود، فروش این شرکت با مشکل مواجه شده بود و به یک مدل پرفروش برای بازگشت به مسیر موفقیت نیاز داشت. با این وجود، سوبارو خودروی اسپرت اس وی ایکس را که توسط جوجارو طراحی شده بود، عرضه کرد. این خودرو با هر مدل سوبارویی که قبل از آن تولید شده بود، تفاوت داشت.

خطوط روان، پیشرانه شش سیلندر تخت 3.3 لیتری و گیربکس اتوماتیک، این خودرو را به یک گرند توریزر زیبا و توانا تبدیل کرده بود، اما نه یک خودروی به طور خاص سریع. در نهایت مشخص شد که خریداران آن زمان هنوز برای پذیرش یک سوبارو اسپرت دومنظره آماده نبودند و اس وی ایکس هرگز به تعداد مورد انتظار سوبارو به فروش نرسید.