ملیحه مقصودی در شرق نوشت: تهران، پایتخت پرهیاهوی ایران، در ظاهر شهری است که همیشه در حال تغییر به نظر می رسد؛ خیابان ها مرتب می شوند، پروژه های عمرانی آغاز و نماها دستخوش تحول می شوند.

اما در عمق ساختار مدیریتی این شهر، چیزی ثابت مانده است: چهره ها و حلقه های قدرت. مدیرانی که دهه هاست در صندلی های مختلف جابه جا می شوند، بدون آنکه تغییر واقعی در ساختار یا نتایج کارشان رخ دهد. این واقعیت، شکافی آشکار میان ظاهر متحول شهر و عمق ساختاری آن ایجاد کرده است.

در شهرداری، شورای شهر، سازمان های تابعه و حتی نهادهای وابسته، نمونه های متعددی از بازتکرار مدیران دیده می شود. افراد با عناوین تازه و در لباس های جدید بازمی گردند، اما قدرت و منطق تصمیم گیری آن ها غالبا همانند دوره های پیشین است. این چرخه مداوم، به گونه ای عادی شده که مدیریت شهری را نه به عنوان میدان رقابت ایده ها و تخصص ها، بلکه به مثابه یک باشگاه بسته قدرت نشان می دهد.

یکی از ویژگی های این سیستم، جابه جایی نرم و غیرشفاف مدیران است. فردی که امروز از سمت معاونت شهرداری کنار می رود، فردا در هیئت مدیره یکی از سازمان های وابسته منصوب می شود؛ یا عضوی از شورای شهر، پس از پایان دوره، در شرکت های عمرانی یا خدماتی شهرداری جایگاهی جدید می یابد. این روند، بدون تغییر واقعی در تفکر مدیریتی و رویکرد اجرایی، مصداق روشن بازتولید سیستم بدون اصلاح یا همان پوسیدگی مدیریتی است. ساختار نه برای بهبود، بلکه برای ادامه حیات خود طراحی شده است.

نتیجه چنین چرخه ای، فرسایش اعتماد عمومی است. شهروندانی که بارها شاهد بازگشت همان چهره ها با عنوان های متفاوت بوده اند، به تدریج باور خود را به امکان تغییر واقعی از دست می دهند. سیاست گذاری ها نیز در این فضا محافظه کارانه، کوتاه مدت و عمدتا مبتنی بر منافع فردی یا گروهی باقی می ماند؛ زیرا تصمیم گیران می دانند در نهایت، صرف نظر از موفقیت یا شکست، دوباره به حلقه قدرت بازخواهند گشت.

تهران امروز نه از کمبود مدیران، بلکه از کمبود جریان تازه مدیریتی رنج می برد. حضور نسل های جدید، متخصصان مستقل و نیروهای غیروابسته می تواند به پویایی و نوآوری در تصمیم گیری ها کمک کند. اما تا زمانی که درهای قدرت به روی این جریان ها بسته باقی بماند، چرخه بی پایان بازتولید قدرت ادامه خواهد یافت. شهر در ظاهر دستخوش تغییر است، اما در عمل، همان جا ایستاده است و پروژه ها و برنامه ها اغلب به تکرار گذشته بدل می شوند.

تغییر واقعی زمانی آغاز می شود که خروج از قدرت به معنای پایان نقش رسمی باشد، نه شروع مأموریتی تازه در لباسی دیگر. این تغییر، نیازمند شفافیت در انتصاب ها، ارزیابی عملکرد مدیران و ایجاد فضای رقابتی برای ورود نیروهای نو است. تنها با چنین اصلاحاتی، می توان امید داشت که سیاست گذاری ها فراتر از دوره های مدیریتی کوتاه مدت، اثربخش و پایدار باشند و شهر بتواند تغییرات ملموس را تجربه کند.

در نهایت، مسئله تهران صرفا جابه جایی مدیران نیست؛ مسئله تکرار بدون تحول است. شهری که هر روز شاهد پروژه های جدید است اما از تداوم ساختارهای کهنه مدیریتی رنج می برد، عملا در یک چرخه بی پایان قدرت گرفتار شده است. این چرخه نه تنها رشد و توسعه شهر را کند می کند، بلکه امید عمومی به اصلاحات و مشارکت فعال شهروندان را نیز کاهش می دهد.

برای تحقق یک مدیریت شهری پویا، باید بازتولید قدرت متوقف شود و به جای آن، فرصت برای نوآوری، تخصص و شجاعت مدیریتی فراهم شود. تنها در چنین شرایطی تهران می تواند از تکرار به تحول واقعی دست یابد و وعده شهری زنده، پویا و پاسخ گو را به شهروندان خود بدهد.